Jak przyjemnie spędzić majowy weekend? Z dobrą propozycją przychodzi Józef Mehoffer. Na swoim obrazie „Słońce majowe” przedstawił wszystko czego potrzeba, by wypocząć: zalaną słońcem werandę, ze stołem przygotowanym do picia herbaty, przepych kwiatów, towarzystwo bliskich.

„Słońce majowe” Józef Mehoffer (1969-1946) namalował w 1911 r. Widzimy na nim kobietę w żółtej sukni, zwróconą w stronę ogrodu.To zapewne żona artysty, Jadwiga Mehofferowa z domu Janakowska (1871-1956). Ona również była malarką, choć nie tak sławną jak mąż. Mehofferowie poznali się kilkanaście lat wcześniej w Paryżu, gdzie Józef studiował. Jadwiga przebywała tam ze swoją siostrą, uzdolnioną muzycznie Wandą. Prawdopodobnie druga z kobiet początkowo bardziej interesowała malarza, ostatecznie jednak związał się z Jadwigą, z którą połączyły go wspólne pasje. Mehofferowie pobrali się w 1899 r. i stanowili bardzo udane małżeństwo. W kolejnych latach Jadwiga była dla swojego męża nie tylko towarzyszką, ale także muzą i modelką do niezliczonych obrazów.

Poetycki tytuł „Słońce majowe” potęguje wrażenie pięknego, wiosennego dnia. Pierwotnie malarz nazywał obraz po prostu „Weranda w Jankówce”. Jankówka to miejscowość położona nieopodal Krakowa, kilka kilometrów na południe od Wieliczki. Stojący w niej modrzewiowy dwór Mehofferowie kupili kilka lat przed namalowaniem obrazu, w 1907 r. Ich sytuacja była w tym czasie stabilna: Józef Mehoffer był już uznanym artystą, a od dwóch lat profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jankówka była ich pierwszym własnym domem, w dodatku wspaniałe położonym - z widokiem na dolinę Raby, Beskidy, a w pogodne dni nawet na Tatry. Artysta z zapałem przystąpił do projektowania tarasowego ogrodu na stromej skarpie od południowej strony zabudowań. Wyjątkowe miejsce zajęły w nim kwiaty - niektóre z nich widzimy na obrazie: ukochane przez malarza róże i dorodne krzewy bzu.

Zgodnie z oczekiwaniami, Jankówka stała się dla Mehofferów małym rajem na ziemi. Dwór tętnił życiem, bywali w nim zaprzyjaźnieni malarze, literaci i muzycy. Warunki były wymarzone do wychowywania dziecka - urodzonego w 1900 r. Zbigniewa. Wśród domowników nie brakowało ulubionych czworonogów: kotów, których wizerunki zachowały się na zdjęciach z Jankówki. Dla Józefa Mehoffera dworek był także miejscem pracy i częstym tematem obrazów. Widoki domu i ogrodu, takie jak „Słońce majowe”, zawsze malował nasyconymi, radosnymi kolorami. Emanuje z nich atmosfera spokoju i szczęścia, które rodzina artysty znalazła w Jankówce.

Swoim domem Mehofferowie cieszyli się zaledwie 10 lat. Do zmiany adresu skłoniła ich sytuacja życiowa. Józef Mehoffer od roku akademickiego 1914/1915 był rektorem krakowskiej Akademii, musiał więc znacznie więcej czasu spędzać w mieście. Z kolei nastoletni już Zbigniew potrzebował lepszego dostępu do szkoły. W obliczu trwającej I wojny światowej utrzymanie dwóch mieszkań nie wchodziło w grę, dlatego w 1917 r. Jankówka została sprzedana. Na założenie kolejnego ogrodu według własnego projektu Józef Mehoffer musiał poczekać kilkanaście lat - do 1932 r., gdy kupił kamienicę przy ul. Krupniczej w Krakowie. Obecnie Dom Józefa Mehoffera jest oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie, a zrekonstruowany ogród jest dostępny dla gości. Znacznie mniej szczęścia miała posiadłość w Jankówce. Modrzewiowy dwór rozebrano w latach 1948-49 z powodu złego stanu technicznego. Śladów dawnego piękna można szukać na obrazach pokazujących dom i jego otoczenie, takich jak „Dworek w Jankówce” z Muzeum Narodowego w Kielcach czy „Czerwona parasolka” z Muzeum Narodowego w Krakowie. W katalogu cyfrowym Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie przechowywane jest „Słońce majowe”, znajdziemy inne prace Józefa Mehoffera, w tym te, do których pozowała Jadwiga.

Obraz „Słońce majowe”  Józefa Mehoffera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Fot. Domena publiczna

Obraz „Słońce majowe” Józefa Mehoffera inspiruje także do tworzenia remiksów. Oto jeden z nich:

Remiks na podstawie dzieła:

Tytuł: Słońce majowe

Autor obrazu: Józef Mehoffer

Czas powstania: 1911

Muzeum: Muzeum Narodowe w Warszawie

Licencja udostępnionego dzieła pierwowzoru: Domena Publiczna

Z: Wikimedia Commons.

Autor remiksu: Maciej Dowgiel

Fotografia w tle: Pixabay