Spójrzcie na obraz Paula Klee (1879-1940) "Szary człowiek i wybrzeże". To pole do popisu dla wyobraźni! Zobaczycie na nim np. fale, wygięte łuki łódek, a nawet statek (długa linia z trzema kropkami). Widzicie w górnej części obrazu rybę? Czy może Pacmana? Może wyobraźnia podpowiada Wam coś innego? A gdyby tak zmienić perspektywę i potraktować obraz jak... lustro? Wówczas szary człowiek widzi jednocześnie przedmioty i ich odbicia - co jest zgodne z teorią względności percepcji wzrokowej i powoduje, że obraz staje się niezwykłym autoportretem.

Paul Klee był synem szwajcarskiego nauczyciela muzyki, sam również chciał zostać muzykiem (grał m.in. na skrzypcach), ale ostatecznie wybrał studia na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Tam przyłączył się do grupy Der Blaue Reiter (Błękitny Jeździec) Wasilija Kandinskiego i poznał swoją żonę, pianiastkę Lily Stumpf. W czasie I wojny światowej służył czynnie w niemieckiej armii, a następnie nauczał w słynnym Bauhausie. Jego malarstwo zostało jednak uznane przez nazistów za "sztukę zdegenerowaną", artysta musiał więc opuścić Niemcy w 1933 roku. Chwilę później zdiagnozowano u niego bardzo rzadką chorobę skóry, która była przyczyną śmierci artysty - sklerodermię.

W swoim malarstwie Paul Klee łączył różne techniki (olej, akwarelę, tusz) i style (kubizm, ekspresjonizm czy surrealizm), często odwoływał się także do poezji czy ukochanej przez niego muzyki. "Łódki" i "statki" na obrazie "Szary człowiek i wybrzeże" to de facto fragmenty zapisu nutowego, wykorzystane także na innym obrazie artysty - "Heroiczne uderzenia łuku". Syn malarza sugerował w 1960 roku, że oba obrazy były bolesnym pożegnaniem się z muzyką: "Nakaz lekarza, by rzucić palenie i przestać grać na skrzypcach, był bardzo trudny dla Paula Klee".

Obraz "Szary człowiek i wybrzeże" możecie zobaczyć w berneńskim Zentrum Paul Klee - muzeum malarza powstałym w 2005 r. W jego zbiorach jest ok. 4 tys. prac artysty (600 z nich podarowała pasierbica Paula), 200 z nich udostępnianych jest zwiedzającym. Można je także obejrzeć na stronie internetowej muzeum, wraz z dokładnymi opisami i historią dzieł.