CZYTELNIA KULTURALNA
/ Łyk sztuki do kawy
Łyk sztuki do kawy z Zygmuntem "Ptaszkiem" Voglem
14.06.19
Podania głoszą, że w Czernej, w Dolinie Eliaszówki, raz do roku odbywa się zjazd wszystkich diabłów pod przewodnictwem samego Lucyfera i jego wiernego sługi Belzebuba. Podobno pod mostem zakopany jest też skarb, a grzesznicy powinni unikać tego miejsca, gdyż diabeł utopi ich w Czarnym Stawie w Tenczynku. Patrząc na piękną akwarelę Zygmunta "Ptaszka" Vogla "Czerna. Widok z mostu" ciężko uwierzyć w tę historię. Niestety dziś z mostu, przypominającego rzymskie akwedukty (unikatowa tego typu budowla na skalę europejską), pozostały tylko ruiny.
Zygmunt Vogel (1764-1826), zwany przez przyjaciół "Ptaszkiem"(z niemieckiego vogel - ptak), był jednym z najwybitniejszych polskich akwarelistów. Wprawdzie dzięki protekcji rodziny Czartoryskich (Vogel jako dziecko stracił ojca) zdobył wykształcenie w kierunku pracy architekta lub budowlańca, ale na szczęście Stanisław Kostka Potocki dojrzał w nim wielki talent rysowniczy i wysłał na nauki do Malarni Królewskiej w Warszawie. Już w 1787 roku młodym adeptem sztuki malarskiej zainteresował się król Stanisław August Poniatowski. Artysta został jego rysownikiem gabinetowym i bywał na słynnych obiadach czwartkowych.
"Ptaszka" nie interesowały farby olejne. Przez swoje życie stworzył prawdopodobnie kilka tysięcy rysunków i akwareli przedstawiających Warszawę, Gdańsk oraz zamki i ruiny Ziemi Krakowskiej. Wiele z nich nie dotrwało do dziś. Po abdykacji ostatniego króla Rzeczpospolitej Obojga Narodów, tj. Stanisława Augusta Poniatowskiego, Zygmunt Vogel został nauczycielem Liceum Warszawskiego, a następnie objął Katedrę Perspektywy w Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego. W Warszawie pozostał do końca życia.
Dziś wiele prac artysty znajdziemy w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Powstał on w 1818 roku i jest najstarszym publicznym zbiorem grafiki i rysunku w Polsce (do 1939 roku był również zbiorem największym). Pomimo ogromnych strat poniesionych w czasie II wojny światowej, kiedy zniszczono około 60% zbiorów, wciąż zachował wyjątkową pozycję na polskiej mapie. Inne interesujące muzea i archiwa zwiedzicie dzięki Bazie Legalnych Źródeł.
Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Artykuł powstał w ramach projektu
Prawa własności intelektualnej? Ja to rozumiem!
Społeczna kampania edukacyjna Legalna Kultura
Projekt zrealizowany przez Fundację Legalna Kultura we współpracy i przy wsparciu finansowym European Union Intellectual Property Office