Mary Cassatt ( 1844-1926) amerykańska malarka, pozostawiła po sobie obrazy uznawane za jedne z najpiękniejszych scen macierzyństwa w historii sztuki. I chociaż może się to wydawać nieprawdopodobne, ale mogły one nie powstać, bo czasy w jakich tworzyła Mary nie sprzyjały kobietom. Dyskryminacja ze względu na płeć, brak równości wobec prawa, poddaństwo i zależność finansowa kobiet od mężczyzn to tylko przykłady XIX - wiecznej rzeczywistości.

Mary Cassatt pochodziła z zamożnej rodziny bankiera, urodziła się w Stanach Zjednoczonych. Wbrew woli ojca postanowiła studiować malarstwo. W wieku 15 lat wyrusza do Paryża, aby poznać ówczesną bohemę artystyczną i rozwinąć swoją edukację. Niestety ze względu na ograniczenia społeczne nie może studiować na uczelni, dlatego naukę pobiera pod okiem prywatnych korepetytorów. Z dużym sukcesem jej pierwsze prace zostają zauważone i przyjęte do Salonu Paryskiego. Niestety wybuch wojny francusko-pruskiej uniemożliwia jej dalszy rozwój w Paryżu. Powraca na krótko do Stanów Zjednoczonych, gdzie nie czuje się spełniona. Ponowna podróż do Europy w 1871 r odmienia jej los. Wstępuje do prężnie działającej grupy impresjonistów. Tam pod okiem m.in. Edgara Degas doskonali swój warsztat, uczy się nowego spojrzenia na sztukę. Relacja z tym wielkim malarzem do dziś okryta jest nimbem tajemnicy. Wiadomo, że byli dla siebie wsparciem, inspiracją i łączyła ich wielka przyjaźń. Mary nigdy nie wyszła za mąż, nie miała dzieci. Większość wolnego czasu spędzała ze swoją siostrą Lidią, aż do jej śmierci w 1882roku. Z biegiem lat jej pozycja na rynku sztuki stawała się coraz silniejsza. W 1906 roku otrzymała francuską Legię Honorową. Koniec życia artystki doświadczył ją boleśnie psychicznie i fizycznie. Po nieudanej operacji zaćmy niemal zupełnie traci wzrok. Przestaje wówczas malować, co niewątpliwie wpływa na jej dalsze życie. Umiera 12 lat później, w 1926, w Mesnil-Théribus we Francji. Mary Cassatt była otwartą zwolenniczką równości kobiet, uosabiała nową kobietę – wyedukowaną, niezależną, aktywną społecznie. Deklarowała poparcie praw wyborczych kobiet i czynnie wspierała ruch feministyczny.

The Boating Party należy do najbardziej ambitnych płócien Mary Cassatt. I chociaż na pierwszy rzut oka obraz ten wydaje się być prostym przedstawieniem wycieczki pewnej rodziny, to możemy się w nim doszukać pewnych informacji na temat społecznych obyczajów XIX- wiecznych tj. roli i pozycji kobiety w społeczeństwie. Na pierwszym planie obrazu zauważamy silną postać męską, ubraną w czarny strój. Wioślarz pochyla się aby rozpocząć kolejny ruch wiosłem, to on nadaje rytm i na jego barkach spoczywa obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa, kobieta z kolei ma statyczną, stabilną pozycję, jest spokojna i wpatrzona w twarz mężczyzny. Dziecko uśpione szumem wody wydaje się zsuwać z jej kolan. To prawdopodobnie wynik kołysania łódki. Wszyscy wspólnie odbywają przyjemną wycieczkę w słoneczne popołudnie. Ta rodzajowa scenka to zapewne wynik obserwacji życia codziennego. Patriarchalny model rodziny wówczas obowiązujący wywołuje silne skojarzenia z takim właśnie biernym postrzeganiem kobiety, jej braku wpływu na los. Wiele obrazów Mary Cassatt przywołuje skojarzenia z renesansowym tematem Madonny z Dzieciątkiem. Tak może być też i tutaj, kobieta na dziobie łodzi z dzieciątkiem w kapeluszu i kłaniający się przed nimi wioślarz może narzucać taką interpretację. Kompozycję obrazu tworzą rymy wizualne. Żółte ławki i poziome podparcie łodzi odbijają się echem w horyzontach odległej linii brzegowej. Falujący żagiel w lewej części obrazu  jest przeciwwagą do szerokiego kąta utworzonego przez wiosło i lewe ramię wioślarza. Cały obraz zapełniają delikatne, nieformalne pociągnięcia pędzlem, które podkreślają ulotność chwili, a zabawa światłocieniami i kolorem nadaje wrażenie subtelności.

Więcej sztuki znajdziecie w Bazie Legalnych Źródeł

---

Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego