CZYTELNIA KULTURALNA
/ Łyk sztuki do kawy
Kobieta z parasolką w Łyku sztuki do kawy
15.07.22
„Kobieta z parasolką” Claude’a Moneta dosłownie przenosi nas na letnią łąkę. Dzięki swobodnej technice malowania możemy z łatwością poczuć słońce, przed którym osłania się kobieta oraz wiatr szarpiący jej suknią. Malując swoją żonę i synka na spacerze Monet uchwycił nie tylko światło i kolory, ale także rodzinne szczęście – równie ulotne, jak wrażenia zmysłowe.
Namalowana w 1875 r. „Kobieta z parasolką” to jedno z bardziej popularnych dzieł Claude’a Moneta. Artysta uwiecznił na nim rodzinną sielankę: spacer swojej żony Camille i synka Jeana. Podobnych prac znajdziemy w dorobku malarza sporo, choć jego życie osobiste przez wiele lat wypełnione było głównie problemami. Panna Camille Doncieux zagościła na dobre na obrazach Moneta mniej więcej dekadę przed namalowaniem „Kobiety z parasolką”. Poznali się w Paryżu, gdzie dziewczyna zarabiała na życie jako modelka (jej twarz znajdziemy na obrazach m.in. Pierre’a-Auguste'a Renoira czy Édouarda Maneta). Wkrótce z Monetem połączył ją romans, którego owocem był urodzony w 1867 r. Jean. Rodzina malarza absolutnie nie chciała zaakceptować jego związku i, aby skłonić go do zerwania, odcięła go od pieniędzy. Monet udawał nawet przez jakiś czas, że porzucił Camille, byle tylko podreperować budżet. Kolejne lata upłynęły parze na zmaganiu się z biedą i długami, które w pewnym momencie doprowadziły artystę do próby samobójczej. Mimo tych wszystkich przeciwności w 1870 r., Claude i Camille wzięli ślub (bliscy Moneta ostentacyjnie nie uczestniczyli w skromnej uroczystości). W kolejnym roku, dzięki spadkowi po ojcu, malarz wynajął dom w Argenteuil. Monetowie spędzili tam kolejne sześć lat – zapewne najszczęśliwszych i najspokojniejszych w ich wspólnym życiu.
Miejsce było wprost wymarzone. Argenteuil to niewielka miejscowość położona nad Sekwaną, około 10 km od Paryża. Koleją można tam było dotrzeć w zaledwie kwadrans, dzięki czemu miasteczko stało się w XIX w. ulubionym celem wycieczek mieszkańców stolicy. Poza spragnionymi kontaktu z naturą mieszczuchami, Argenteuil upodobali sobie malarze-impresjoniści, do grona których zaliczał się Monet. Artyści często spotykali się w jego domu i wspólnie wyruszali ze sztalugami w plener. Sam Monet, poszukując ciekawych motywów, wybudował sobie pływające atelier na łódce. Dzięki poprawie warunków finansowych, nareszcie mógł spokojnie oddawać się malowaniu, okres ten zapisał się więc w jego twórczości jako niezwykle płodny. Na wielu stworzonych wówczas obrazach dostrzeżemy sylwetki jego żony i synka.
„Kobieta z parasolką” powstała podczas rodzinnego spaceru po okolicy. Monet namalował ją bardzo szybko, prawdopodobnie w przeciągu kilku godzin, nakładając farbę krótkimi i swobodnymi pociągnięciami pędzla. Podobnie jak pozostali impresjoniści pragnął „na gorąco” chwytać ulotne wrażenia, zamiast tygodniami dopieszczać kompozycję w pracowni. Jednocześnie, mimo pozornej spontaniczności, artysta wybrał bardzo ciekawe zagadnienie malarskie. Postacie ustawione są pod światło, widoczne z żabiej perspektywy – kobieta i chłopiec stoją na porośniętym trawą i polnymi kwiatami wzgórzu. Wiatr szarpie suknią Camille i delikatną woalką osłaniającą jej twarz, nadając całości bardziej dynamiczny charakter. Choć dla odbiorcy jasne jest, że kobieta ma na sobie biały strój, to Monet nie użył farby w tym kolorze – w fałdach materiału igrają niebieskie i żółte refleksy. Sposób w jaki światło oddziałuje na barwy był podstawowym zagadnieniem interesującym impresjonistów. Z tego powodu na ich płótnach nie znajdziemy w zasadzie czystej bieli ani czerni, zawsze składają się na nie plamy innych barw.
Rodzinne szczęście uwiecznione na obrazie z 1875 r. nie trwało długo. Mniej więcej w tym czasie Camille zaczęła podupadać na zdrowiu. Jej stan pogorszył się w 1878 r., po narodzinach drugiego syna. Kobieta zmarła rok później, w wieku zaledwie 32 lat. Sam obraz w 1876 r. Monet pokazał na drugiej wystawie impresjonistów w galerii Paula Durand-Ruela. Wkrótce „Kobietę z parasolka” kupił Georges de Bellio – jeden z pierwszych kolekcjonerów dzieł impresjonistów. Obraz znajdował się przez lata w kolekcjach prywatnych, w 1983 r. został podarowany przez właścicieli National Gallery of Art w Waszyngtonie. Dekadę po namalowaniu „Kobiety z parasolką” Monet powrócił do tego samego motywu malarskiego, tym razem w roli modelki wykorzystując swoją pasierbicę (córkę drugiej żony) Suzanne. „Kobieta z parasolką” z 1886 r. znajduje się dziś w zbiorach Musée d’Orsay.
Claude Monet "Kobieta z parasolką obrócona w lewo" ze zbiorów Musée d’Orsay, fot. Domenta publiczna
Zdjęcie główne: Claude Monet „Kobieta z parasolką” ze zbiorów National Gallery of Art w Waszyngtonie, fot. Domena publiczna
Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Artykuł powstał w ramach projektu
Prawa własności intelektualnej? Ja to rozumiem!
Społeczna kampania edukacyjna Legalna Kultura
Projekt zrealizowany przez Fundację Legalna Kultura we współpracy i przy wsparciu finansowym European Union Intellectual Property Office