„Ma siwą kurtkę, siwe oczy / Sumiasty wąs, krzaczaste brwi. / Nad brzegiem rzeki często kroczy / I patrzy w dal i jakby śni” - pisał Julian Tuwim o Józefie Piłsudskim. Taki wizerunek Marszałka utrwaliły w naszej wyobraźni niezliczone portrety, pomniki i fotografie. Na obrazie Edwarda Okunia Piłsudski wygląda podobnie (choć jeszcze nie zdążył posiwieć), ale jednocześnie zaskakująco wiele łączy go z… egipskim faraonem. Skąd inspiracje znad Nilu na portrecie Naczelnika Państwa? O tym opowiadamy w najnowszym Łyku sztuki do kawy.

Ferdynand Ruszczyc pisał o tym, że pragnie namalować obraz niczym „kaskada brylantów”. Ten zamiar zrealizował tworząc pełną rozmachu, baśniową wizję tajemniczego statku pod rozgwieżdżonym niebem. Niektórzy widzą w niej alegorię o patriotycznym wydźwięku, inni - marzenie o morskich przygodach. Niezależnie od interpretacji, „Nec mergitur” pozostaje obrazem wyjątkowym w dorobku malarza, który zwykle wybierał motywy ze swojego najbliższego otoczenia.

Jeden z najzdolniejszych i najważniejszych polskich poetów XX wieku - Krzysztof Kamil Baczyński - zajmował się także m.in. rysunkiem. Swoje tomiki wierszy sam składał, ilustrował, przyozdabiał odręcznym pismem, a następnie prezentował przyjaciołom i bliskim. Jeden z nich - "Serce jak obłok" - trafił z dedykacją w ręce Barbary Drapczyńskiej, studentki polonistyki na tajnym Uniwersytecie Warszawskim i żony poety, w pierwszą rocznicę ich ślubu. Poeta zginął w czwartym dniu Powstania Warszawskiego, Basia zaś niecały miesiąc później. Rękopis przetrwał jednak wojnę i znalazł się w posiadaniu Biblioteki Narodowej.

Piękna osobowość kryje się za wizerunkiem warszawskiej Syreny, pomnika autorstwa Ludwiki Nitschowej, której jako modelka pozowała studentka Uniwersytetu Warszawskiego Krystyna Krahelska.

Niewiele jest dzieł sztuki tak powszechnie znanych i tak masowo reprodukowanych, jak „Słoneczniki” Vincenta van Gogha. Choć każdy potrafi je rozpoznać, to mało kto wie, że artysta namalował w sumie jedenaście obrazów z tym samym motywem, dla rozróżnienia nazywanych dziś bardziej opisowymi tytułami. Jednym z mniej znanych, a wcale nie mniej ciekawych wariantów są „Dwa ścięte słoneczniki”.

„Kobieta z parasolką” Claude’a Moneta dosłownie przenosi nas na letnią łąkę. Dzięki swobodnej technice malowania możemy z łatwością poczuć słońce, przed którym osłania się kobieta oraz wiatr szarpiący jej suknią. Malując swoją żonę i synka na spacerze Monet uchwycił nie tylko światło i kolory, ale także rodzinne szczęście – równie ulotne, jak wrażenia zmysłowe.