„Szał uniesień” Władysława Podkowińskiego należy do najsłynniejszych polskich obrazów. Widzieli go prawie wszyscy - czy to na stronach szkolnego podręcznika, czy na koszulce z popularnej sieciówki. Wernisaż wystawy, na której był pokazany po raz pierwszy odbył się 18 marca 1894 r. Nie wszyscy jednak wiedzą, że kryje się za nim historia jednego z największych skandali w historii polskiej sztuki.

„Dama z gronostajem” to jeden z niewielu obrazów, które zna chyba każdy. Nic dziwnego, w końcu należy do najcenniejszych dzieł sztuki w polskich zbiorach, w dodatku jest jedyną w kraju pracą autorstwa Leonarda da Vinci. Mimo wszystko mało kto wie, kim była sportretowana kobieta, a nawet jakie dokładnie zwierzątko trzyma na rękach. W Łyku sztuki do kawy odkrywamy te i inne sekrety najsłynniejszego obrazu z Muzeum Książąt Czartoryskich, jednego z najbardziej rozpoznawalnych dzieł na świecie.

Legendarny twórca, filozof, dramaturg, malarz i fotografik, teoretyk „czystej formy” zasłynął nie tylko licznymi wytworami swojej kreatywności w wielu dziedzinach, lecz także niekonwencjonalnym – mówiąc oględnie – stylem życia i tworzenia. Był wizjonerem i katastrofistą na miarę Orwella. Stanisław Ignacy Witkiewicz w dzieciństwie był zapalonym kolekcjonerem owadów, w dorosłości zaś kolekcjonował typy ludzkie uwieczniając ich podobizny na licznych portretach.

„Chciałbym, żeby moje obrazy i rysunki »przetrwały«. Oczywiście jest to pragnienie absurdalne. Nikt lepiej ode mnie nie widzi tego, że jakiekolwiek przetrwanie jest niemożliwe” - mówił o swojej twórczości Zdzisław Beksiński, kultowy polski artysta-malarz, rzeźbiarz, fotograf, a z wykształcenia inżynier architektury. Przybliżamy postać artysty jego własnymi słowami.

W połowie lutego gdziekolwiek spojrzeć pełno wszędzie różu, czerwieni i… serduszek. W Łyku sztuki do kawy – po to by oddać sprawiedliwość istocie święta zakochanych, ale także jako kontrapunkt dla oklepanej stylistyki – proponujemy spotkanie z niezwykłą rzeźbą, która stała się ikoną miłości namiętnej. „Pocałunek” Augusta Rodina zachwyca dziś tak mocno, jak kiedyś szokował. Może dlatego dzieło to ma taką siłę, że poza mistrzowskim operowaniem materią tchnie emocjonalną prawdą, za którą kryją się dzieje dwóch wielkich i dramatycznych miłości. Jedna z nich to historia Franceski da Rimini i Paola Malatesty, dwojga nieszczęsnych kochanków opisanych przez Dantego w „Boskiej komedii”. Druga jest historią życia samego rzeźbiarza.

Tym razem w Łyku sztuki do kawy przyjrzyjmy się obrazowi o niezwykle tajemniczej wymowie. Jego autor - fiński malarz Hugo Simberg - nigdy nie wyjaśnił, co symbolizuje tytułowy „Ranny anioł” niesiony przez dwóch chłopców.