Irlandczycy wstają z kolan. Do przedwielkanocnej refleksji polecamy książkę, która opowiada nie tylko o „zielonej wyspie”, choć ma Irlandię w tytule.

„Widać prawdziwy gniew. Ludzie postawili księży i biskupów na piedestale, a teraz są o to na siebie źli” - mówi jedna z zakonnic. Podobnie jak inni Irlandczycy, toczy teraz zaciekłą walkę z tym, co kiedyś było katolicką Irlandią: z wykorzystywaniem seksualnym dzieci, tuszowaniem przestępstw, zmową z państwem, nadużywaniem władzy.”

Autor, irlandzki dziennikarz Derek Scally pisze: „Na długo przed zajęciem przez Kościół katolicki dominującej pozycji w Irlandii nasz kraj był miejscem licznych traum: kolonizacji, grabieży ziemi, represji religijnych i masowego głodu. Pogrzebane głęboko traumy mogą powodować poczucie bezradności i obniżoną samoocenę. […] Zablokowana zostaje zdolność refleksji. To właśnie na tych blokadach i traumach irlandzki Kościół katolicki rozbił swój namiot w połowie XIX wieku.”

Scally, wątpiący katolik, spotyka się z ofiarami, z księżmi, w tym z najbardziej znienawidzonym duchownym Irlandii, i z politykami. Pokazuje, że od samego początku Kościół w Irlandii działał jak dobrze prosperująca firma, skupująca ziemię i budująca instytucje, by uzależnić od siebie biedne społeczeństwo. Trafił na wyjątkowo podatny grunt. Tym bardziej dziwi, że wystarczyło zaledwie trzydzieści lat, by doszło do jego upadku.

„Kobieta, która zaszła w ciążę z kimś niebędącym jej mężem, czy urodzone przez nią nieślubne dziecko - uderzały w system, więc trzeba było je ukryć.”  „Najlepsi katolicy pod słońcem…”  to reportaż o Kościele w Irlandii, ale także o systemowej przemocy, za którą odpowiedzialność ponosi całe społeczeństwo. Scally pokazuje kraj, który ma powody zarówno do dumy, jak i do wstydu. A przede wszystkim: kraj, który właśnie teraz wymyśla siebie na nowo, bo Irlandczycy po raz pierwszy dostali szansę, by podejść do swojej historii na własnych warunkach.”

Przełożyła Agnieszka Sobolewska, Wydawnictwo Czarne, 2024

Derek Scally - irlandzki dziennikarz, korespondent „The Irish Times”. Specjalizuje się w tematyce polityczno-gospodarczej. “Najlepsi katolicy pod słońcem” to bestseller, który znalazł się w finale Irlandzkiej Nagrody Książkowej w kategorii non-fiction.