10 stycznia po raz 24. wręczone zostaną doroczne nagrody kulturalne Paszporty Polityki. Najciekawszych młodych polskich artystów wskazało 60 krytyków i ludzi kultury. Z ich typów ułożyła się lista nominowanych. Od tej edycji Paszporty poszerzyły się też o nową kategorię - jest nią Kultura Cyfrowa.

O nominacjach decydują takie cechy jak: oryginalność, wytrwałość i konsekwencja, z jaką twórcy kroczą wybraną przez siebie drogą, a także uniwersalność sprawiająca, że ich dzieła przemawiają nie tylko do polskiego odbiorcy.

W gronie nominowanych do Paszportów za rok 2016 znaleźli się:

FILM

Bartosz M. Kowalski
Jego debiut fabularny „Plac zabaw” miał premierę na międzynarodowym festiwalu w San Sebastian, gdzie zebrał znakomite recenzje. Film został uznany za najlepszy debiut na festiwalu filmowym w Gdyni, otrzymał też Specjalne Wyróżnienie w Konkursie 1–2 Warszawskiego Festiwalu Filmowego. „Kowalski to materiał na polskiego Kena Loacha, filmowiec obdarzony temperamentem dokumentalisty wyczulonego na losy wykluczonych” – uzasadnia nominację profesor Tadeusz Lubelski.

Jan P. Matuszyński
Zrealizowana przez niego, wyróżniona w Locarno i obsypana laurami w Gdyni „Ostatnia rodzina” to najdojrzalszy, ale i najbardziej ryzykowny polski debiut ostatnich lat. Film Matuszyńskiego nie jest jednak typową biografią malarza ani zwykłą anatomią relacji rodzinnych. W sposób zaskakująco dojrzały, przemyślany, świetnie wyreżyserowany wciąga widza do wnętrza najintymniejszych spraw.

Tomasz Wasilewski
„Zjednoczone stany miłości” są największym międzynarodowym i dystrybucyjnym sukcesem polskiego kina po „Idzie”. Daleki od uproszczeń wizerunek polskiej prowincji po transformacji uhonorowano Srebrnym Niedźwiedziem za scenariusz w Berlinie oraz m.in. nominacją do Europejskiej Nagrody Filmowej i nagrodą za reżyserię w Gdyni.

LITERATURA

Natalia Fiedorczuk-Cieślak
Jej debiut literacki - nominowana do Paszportu książka „Jak pokochać centra handlowe” jest z jednej strony bezlitosnym obrazem rodzicielstwa w dzisiejszej Polsce (nie tylko doświadczenia matki, ale i ojca), a z drugiej – zapisem rozpadu, nieradzenia sobie z życiem.

Stanisław Łubieński
Od dziecka interesuje się przyrodą, a w szczególności ptakami. Ornitologicznej pasji poświęcił wydane w 2016 r. „Dwanaście srok za ogon”, za które otrzymał niniejszą nominację. Praca nad książką trwała cztery lata, autor w poszukiwaniu ptaków zjeździł całą Polskę: od Bałtyku, przez bocznice Dworca Zachodniego, po szczyty Tatr.

Zośka Papużanka
To jej druga nominacja do Paszportu Polityki. W 2012 roki otrzymała nominację za debiutancką powieść „Szopka”, a teraz za powieść „On”. Papużanka jest świetną i czułą obserwatorką peerelowskiej codzienności, szkoły, miasta i jego dziwaków.

KULTURA CYFROWA

11 bit studios
Warszawska firma tworząca i wydająca gry wideo. Bezpośrednim powodem nominacji jest wydana w 2016 r. poszerzona wersja gry: „This War of Mine: The Little Ones”, która polega na zapewnieniu przetrwania grupie cywilów, mieszkańców oblężonego podczas wojny miasta. Dla zagłodzonych i zmarzniętych bohaterów wojna nie jest wielką batalią o zwycięstwo, tylko prowadzoną z dnia na dzień walką o przeżycie. W pewnym stopniu przełamało to rozrywkową konwencję opowiadania o wojnie w grach i spotkało się z doskonałym przyjęciem mediów.

Piotr Iwanicki (Superhot Team)
Autor rewolucyjnej gry gry „Superhot” – strzelanki, w której czas płynie tylko wtedy, gdy nasza postać się porusza. Kiedy my zamieramy w bezruchu, świat (w tym wystrzelone kule!) zamiera, co przenosi akcent z refleksu na zamysł taktyczny. Żeby ten pomysł zrealizować Piotr Iwanicki zebrał poprzez akcję w serwisie Kickstarter, która przyniosła wpłaty z całego świata przekraczające 250 tys. dol.

Michał Staniszewski (Studio Plastic)
Wydana w 2016 roku gra „Bound opowiada o kobiecie, która wraca do wspomnień z dzieciństwa, przenosząc się zarazem w fantastyczny świat kolorów i tańca – chwalona była na całym świecie za walory wizualne.

TEATR

Agata Duda-Gracz
„Niedoceniana kreatorka jednego z najbardziej wyrazistych i łatwo odróżnialnych języków scenicznych w polskim teatrze – pisał o urodzonej w Katowicach w 1974 r. Dudzie-Gracz w nominacji Jacek Sieradzki. – Sama pisze teksty, reżyseruje, a przede wszystkim wkłada swe opowieści w sugestywny obraz".

Paweł Sakowicz
„Za choreografię, która jest nie tyle równorzędnym elementem, co konstrukcyjnym szkieletem projektu teatralnego oraz interesujące poszukiwania solowe” – pisał w uzasadnieniu nominacji Witold Mrozek.

Anna Smolar
Polsko-francuska reżyserka teatralna "z polotem i humorem podejmująca tematy zepchnięte na margines". Co potwierdza jej ostatni, kaliski spektakl, inspirowany książką Małgorzaty Halber "Najgorszy człowiek na świecie". Anna Smolar mierzy się w nim z tabu kobiecego alkoholizmu.

MUZYKA POPULARNA

Taco Hemingway i Rumak
Raper i autor tekstów oraz jego producent muzyczny, czyli Filip Szcześniak i Maciej Ruszecki. Popularny duet nominację do Paszportów otrzymał za dwa dokonania 2016 r.: EP-kę „Wosk” i album „Marmur”.

Raphael Rogiński
Nominowany za dwa albumy wydane w ciągu roku, utrzymane w zupełnie różnej stylistyce. Bluesową płytę ''Woman Blue'' grupy Shy Albatross oraz album ''Zaświeć Niesiącku and other Kurpian Songs'' Żywizny, czyli duetu gitarzysty z Genowefą Lenarcik.

Wacław Zimpel
Klarnecista poruszający się płynnie w obszarach jazzu, muzyki improwizowanej i minimalizmu. Nominowany za solowy album ''Lines''.

MUZYKA POWAŻNA

Krzysztof Bączyk
Jeden z największych talentów wokalnych polskiej sceny. W 2016 r. na Konkursie Moniuszkowskim w Warszawie otrzymał Nagrodę im. Marty Eggerth i Jana Kiepury dla najbardziej obiecującego polskiego głosu.

Marzena Diakun
Należy do wyróżniających się postaci nowego pokolenia europejskich dyrygentów. Od września 2015 roku jest dyrygentem asystentem w Orchestre Philharmonique de Radio France.

Łukasz Dyczko
W marcu 2016 roku zdobył I miejsce na Europejskim Forum Saksofonowym we Wrocławiu, a w miesiąc później został Młodym Muzykiem Roku 2016 i reprezentantem Polski w 18. Konkursie Eurowizji dla Młodych.

SZTUKI WIZUALNE

Alicja Bielawska
Wielokrotna stypendystka krajowa i zagraniczna, w 2015 r. finalistka nagrody Deutsche Bank Polska „Spojrzenia”. Swe prace tworzy w wyraźnym nawiązaniu do kanonu XX-wiecznej sztuki awangardowej, umiejętnie łącząc abstrakcję i niedopowiedzenie z odniesieniami do rzeczywistości i ludzkiej kondycji.

Daniel Rychalski
Szerokim echem odbiła się realizacja osobliwego, grającego ze stereotypami na temat polskiej wsi "Pomnika Chłopa", który od blisko dwu lat objeżdża (jak święty obraz) polskie wsie i miasta.

Roman Stańczak
Absolwent  słynnej pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego ("Kowalnia") na ASP w Warszawie, który powrócił do tworzenia sztuki po blisko dwóch dekadach milczenia. W jego dziełach mniej jest analizy otaczającego świata, a więcej mistyki, tajemnicy, egzystencjalnej zadumy.

Paszporty Polityki rozdane zostaną 10 stycznia, w Teatrze Wielkim w Warszawie. Galę poprowadzą Grażyna Torbicka oraz redaktor naczelny tygodnika „Polityka" – Jerzy Baczyński. Transmisję z tego wydarzenia oglądać będzie można w telewizji TVN, start o godz.20:15.