Czy w unijnej reformie prawa autorskiego znajdzie się przepis nakazujący uzyskanie zgody na komercyjne wykorzystanie zdjęć zawierających stojące w miejscach publicznych obiekty architektoniczne albo dzieła sztuki? Przeciw takiemu rozwiązaniu protestują zwolennicy wolnych licencji w całej Europie.

Komisja prawna PE wprowadziła poprawkę do propozycji reformy prawa autorskiego, która zakłada, że komercyjne wykorzystanie zdjęć, na których pojawiają się charakterystyczne obiekty architektoniczne albo dzieła sztuki stojące w miejscach publicznych, będzie wymagało zgody autorów fotografowanych obiektów bądź ich reprezentantów.

Propozycję tę zgłoszono w ramach prac nad harmonizacją regulacji prawa autorskiego w krajach Unii Europejskiej. Jeśli powyższe poprawki zostaną przyjęte do uchwały - a później wprowadzone w życie - będzie to oznaczać, że użytkownicy nie będą mogli fotografować współczesnych budynków czy pomników i udostępniać ich zdjęć na wolnych licencjach. Obostrzenia objęłyby tak charakterystyczne obiekty, jak karuzela London Eye, Mała Syrenka w Kopenhadze czy Pałac Kultury i Nauki w Warszawie.

To zamach na "wolność panoramy", wieloletnią tradycję mówiącą o tym, że przestrzeń publiczna należy do wszystkich, mówią zgodnie protestujący. Przeciwko poprawce protestuje m.in. społeczność Wikipedii. Twórcy cyfrowej encyklopedii, której działanie opiera się na wolnych licencjach, zwracają uwagę na fakt, że nawet jeśli poprawka dotyczyć będzie wyłącznie działań komercyjnych, to jej oddziaływanie będzie miało zdecydowanie szerszy zasięg. Bowiem licencje CC BY-SA lub CC BY, jakie obejmują treści udostępniane za pośrednictwem Wikipedii, nie są kompatybilne z licencjami uniemożliwiającymi użycie komercyjne, gdyż te ograniczają na wiele sposobów ponowne wykorzystanie treści.

Jednak już dziś sytuacja dotycząca wolności panoramy nie jest klarowna i nie obejmuje całej Europy. Na fotografowanie publicznych obiektów godzą się: Austria, Chorwacja, Czechy,  Niemcy, Irlandia, Węgry, Malta, Holandia, Polska, Portugalia, Słowacja, Hiszpania, Szwecja i Wielka Brytania oraz, w ograniczonym zakresie, Finlandia i Dania.

W Polsce kwestie te mieszczą się w ramach dozwolonego użytku, a reguluje je art. 33 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych mówiący, że: wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku.

Natomiast w Belgii, Bułgarii, Cyprze, Estonii, Francji, Grecji, Włoszech, Łotwie, Litwie, Luksemburgu, Rumunii i Słowenii "wolność panoramy" podlega różnego rodzaju ograniczeniom prawnym.

Parlament będzie głosować nad poprawkami 9 lipca. By uświadomić intrnautom, jakie konsekwencje niesie ze sobą wprowadzenie tego prawa, Wikipedia stworzyła galerię zdjęć, w której zamazano obiekty objęte prawem autorskim. Autorzy protestu zachęcają do wysyłania do europosłów maili z informacją o poprawce i prośbą o sprzeciwienie się proponowanym zmianom.