"Duża" nowelizacja prawa autorskiego z podpisem Prezydenta

PRAWO W KULTURZE

/ Prawo w praktyce

"Duża" nowelizacja prawa autorskiego z podpisem Prezydenta

07.10.15

6 października Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 11 września 2015 roku o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych. Nowa regulacja zmierza do zapewnienia możliwie szerokiego dostępu do utworów i przedmiotów praw pokrewnych w granicach określonych przez prawo europejskie i międzynarodowe.

Nowelizacja dotyczy kwestii: optymalizacji przepisów o dozwolonym użytku publicznym, wprowadzenia wynagrodzeń za wypożyczenia biblioteczne, umożliwienie korzystania z utworów osieroconych i utworów niedostępnych w obrocie handlowym oraz likwidacji Funduszu Promocji Twórczości.

W ramach nowych przepisów rozszerzono dozwolony użytek edukacyjny na e-learning czyli nauczanie przez internet adresowane do określonego, zamkniętego kręgu odbiorców. Nowelizacja umożliwia bibliotekom, archiwom, muzeom i szkołom tworzenia cyfrowych kopii utworów w celach uzupełnienia, zachowania i ochrony własnych zbiorów. Ustawodawca wprowadza także pojęcie tzw. dozwolonego incydentalnego użytku utworów, a więc wykorzystanie utworów w sposób niezamierzony i niestanowiący istotnej części przekazu, np. pojawiających się w tle amatorskiego materiału udostępnionego przez użytkownika internetu. Wprowadzone ułatwienia dotyczą także korzystania z tzw. prawa cytatu oraz korzystania z utworu w ramach parodii, karykatury i pastiszu.

Nowela umożliwia korzystanie z utworów osieroconych przez archiwa, instytucje oświatowe, uczelnie, jednostki naukowe oraz inne instytucje. Wymienione podmioty będą mogły je digitalizować, udostępniać w internecie, na podstawie umowy licencyjnej zawartej z organizacją zbiorowego zarządzania.

Kolejną istotną zmianą jest ułatwienie publikowania utworów nieobjętych ochroną prawnoautorską, a więc należących do domeny publicznej. Wydawcy takich utworów byli dotąd zobowiązani do odprowadzania 5 proc. swych przychodów z tego tytułu na Fundusz Promocji Twórczości. Nowelizacja znosi ten obowiązek , dzięki czemu publikacja tych utworów nie będzie podlegała żadnym ograniczeniom. Sam Fundusz Promocji Twórczości ulegnie likwidacji.

Ustawa wprowadza również, wymagane unijną dyrektywą, wynagrodzenie od wypożyczeń utworów w bibliotekach publicznych. Do otrzymywania tego wynagrodzenia uprawnieni mają być twórcy utworów wyrażonych słowem powstałych i opublikowanych w języku polskim, tłumacze utworów na język polski oraz twórcy utworów plastycznych i fotograficznych oraz wydawcy. Wypłatą takich wynagrodzeń zajmą się organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi wyłonione w drodze konkursu. Środki na ten cel pochodzić mają z Funduszu Promocji Kultury zasilanego przez wpływy z opodatkowania gier hazardowych.

Ustawa wchodzi w życie po upływie miesiąca od jej ogłoszenia. Wyjątek stanowią przepisy art. 1 pkt 19, 21, 24 i 25, wchodzące w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku.




Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura




Spodobał Ci się nasz artykuł? Podziel się nim ze znajomymi 👍


Do góry!