18. edycja BNP Paribas Dwa Brzegi – Festiwalu Filmu i Sztuki potrwa do 4 sierpnia w Kazimierzu Dolnym i Janowcu nad Wisłą. Osiemnastka zobowiązuje. Będą pokazy specjalne, kino dla dorosłych, koncerty i niespodzianki!

Filmem otwarcia 18. BNP Paribas Dwa Brzegi jest dzieło, które otwierało konkurs canneński, „Dziki diament” francuskiej reżyserki Agathe Riedinger. Opowieść o dojrzewaniu osiemnastolatki, która walczy o siebie w świecie bezwzględnie wykorzystującym, tych którzy mają odwagę marzyć o lepszym życiu.

Zdjęcie z filmu „Ja, kapitan”, reż. Matteo Garrone, fot. Greta De Lazzaris / materiały prasowe

W głównej sekcji programowej Świat pod namiotem zaprezentowane zostaną najnowsze, najlepsze filmy fabularne i dokumentalne nagrodzone na międzynarodowych festiwalach: w Cannes, Berlinie, Wenecji. Wśród nich jest „Ja, kapitan” Matteo Garrone (MFF w Wenecji 2023, najlepszy reżyser, młody aktor, scenografia oraz kilka nagród David di Donatello) — odyseja o dwóch czarnoskórych nastolatkach, którzy pragną za wszelką cenę przekroczyć granice Europy oraz „Apetyt na więcej. La Cocina” meksykańskiego reżysera Alonso Ruizpalacios — melancholijna metafora współczesnej wieloetnicznej Ameryki. Oba filmy poruszają problem asymilacji imigrantów, ale robią to w oryginalny, niespotykany dotąd w kinie sposób. Polecamy także filmy: „Dahomey” — nagrodzony Złotym Niedźwiedziem w Berlinie, „Milczenie Julie” — wyróżniona w canneńskim Tygodniu Krytyki, poruszająca historia młodej tenisistki w reżyserii debiutującego Leonardo Van Dijl, „Wrócicie do siebie” (reż. Jonás Trueba) — hiszpańska komedia o parze z czternastoletnim stażem, która chce zorganizować imprezę celebrującą koniec ich związku.

O uwikłaniu, zależnościach, o dążeniu do posiadania opowiada w przewrotny sposób jeden z najbardziej oryginalnych i ekscentrycznych twórców współczesnego kina Yorgos Lanthimos. Wraz z grupą swoich ulubionych aktorów: Emmą Stone, Wilamem Defoe i Jesse’im Plemonsem (nagroda w Cannes dla najlepszego aktora) przedstawia „Rodzaje życzliwości”. 

Zdjęcie z filmu „Rodzaje życzliwości”, reż. Yorgos Lanthimos, fot. materiały prasowe

Bardzo osobisty obraz Chin ostatnich dwudziestu lat pokazuje w swoim filmie Jia Zhangke. Niezależny twórca, należący do tzw. Szóstej Generacji chińskich reżyserów tworzy filmy nie zważając na zakazy czy restrykcje. „Przypływy” łączą życie codzienne z wielkimi przemianami gospodarczo kulturowymi Państwa Środka, zdjęcia dokumentalne ze zdjęciami fabularnymi, a postacią łączącą te światy jest Zhao Tao, aktorka wielu filmów Jia Zhangke.

Premierowo na BNP Paribas Dwa Brzegi będzie można zobaczyć bezkompromisowe „Balkoniary”. Noemie Merlant i Celine Sciamma („Portret kobiety w ogniu”) napisały razem groteskową, surrealistyczną historię trzech przyjaciółek, które pewnego upalnego dnia na południu Francji postanawiają wziąć odwet za krzywdy wyrządzone im przez mężczyzn. Merlant film wyreżyserowała i zagrała jedna z głównych ról.

Zdjęcie z filmu „Marcello Mio”, reż. Christophe’a Honoré, fot. materiały prasowe

Catherine Deneuve, ikona kina europejskiego, nie po raz pierwszy bawi się własnym wizerunkiem i historiami ze swojego życia. Tak jest w filmie „Marcello Mio” w reżyserii Christophe’a Honoré. Córka Deneuve i Marcello Mastroianniego, Chiara Mastroianni, nie mogąc znieść ciągłego porównywania do sławnych rodziców postanawia wcielić się w legendarnego Marcello. Fikcja miesza się z rzeczywistością, historia z teraźniejszością, a dolce vita nabiera gorzkiego smaku.

Twórca głośnego filmu „Niewidoczne życie sióstr Gusmao” Brazylijczyk Karim Ainouz nie boi się szokujących tematów i bohaterów. Taki jest jego najnowszy film, nominowany do Złotej Palmy thriller erotyczny „Motel Destino” ze świetną rolą Nataly Rochy.

Zdjęcie z filmu „Bezcenny pakunek”, reż. Michael Haznavicius, fot. materiały prasowe

Jednym z największych zaskoczeń tegorocznego Cannes, był pokaz zdobywcy Oscara za film „Artysta” Michaela Hazanaviciusa. „Bezcenny pakunek” to adaptacja bestsellerowej powieści Jean-Claude'a Grumberga, której akcja rozgrywa się pod koniec drugiej wojny światowej z holokaustem w tle. Muzykę skomponował Alexandre Desplat, w roli narratora wystąpił Jean-Louis Trintignant. Zaskoczeniem był fakt, iż Haznavicius zrobił film animowany, własnoręcznie rysując wiele scen. Jest w tej opowieści dziecinna naiwność, prostota uczuć, wiara w zwycięstwo dobra nad złem i to jest siłą „Bezcennego pakunku”.

Bohaterką retrospektywy aktorskiej „I Bóg stworzył…aktorkę” będzie laureatka Złotej Palmy w Cannes za rolę w filmie „Inne spojrzenie” w reż. Karoly Makka, Jadwiga Jankowska- Cieślak, która o swojej twórczości filmowej i teatralnej opowie podczas spotkań z publicznością.

Zdjęcie z filmu „Inne spojrzenie” reż. Karoly Makk, fot. materiały prasowe

Niewiele jest twórczyń filmowych, które potrafią tak konsekwentnie budować swoje kino, swój artystyczny, autorski język jak reżyserka i scenarzystka Dorota Kędzierzawska. Jej filmy nagradzane były w Gdyni („Nic” 1998, „Jestem” 2005, „Pora umierać” 2007), Cannes („Wrony” 1994), Berlinie („Jestem” 2005, „Jutro będzie lepiej” 2010). Wspaniale pracuje z dziećmi, zachowując ich szczerość, naturalność bez ingerencji w delikatna psychikę. Jak to się robi? Autorka osobiście opowie na 18. BNP Paribas Dwa Brzegi.

Retrospektywa zagraniczna to w tym roku filmy Josepha Loseya. Zmuszony do opuszczenia Stanów Zjednoczonych w epoce McCarthy’ego, rozwinął swoją twórczość w Europie. Jako emigrant często pokazywał w swoich filmach outsiderów, piętnował hipokryzję i przemoc psychiczną. Takie filmy jak: „Służący”, „Wypadek”, „Posłaniec” (Grand Prix w Cannes) mają niezwykłą, kafkowską atmosferę. Retrospektywę Loseya otworzył gość specjalny, wybitny aktor Daniel Olbrychski, który zagrał główną rolę w filmie „Pstrąg” u boku Isabelle Huppert.

„Zrzućcie maski. Zwykłymi stańcie się ludźmi” — ten cytat z „Operetki” to jedna z wielu prowokacji literackich znakomitego pisarza, dramaturga, filozofa jakim był Witold Gombrowicz. Na 18. BNP Paribas Dwa Brzegi z okazji Roku Gombrowicza organizatorzy spróbują pokazać jak wiele masek przywdziewał on sam, autor m.in. „Ferdydurke”, „Transatlantyku”, „Pornografii”, „Ślubu”, „Iwony, księżniczki Burgunda”i „Dzienników”. 

Jego twórczość, wyrastająca wprost z polskich doświadczeń, obserwacji społeczno-politycznych jest dziś częścią europejskiej i światowej myśli filozoficznej i artystycznej. Odczytywana jest wciąż na nowo przez kolejne pokolenia jako myśl awangardowa i inspirująca do niekonwencjonalnych rozwiązań formalnych.

2 sierpnia odbędzie się pokaz filmu „Powrót” Andrzeja Wolskiego (producent: Muzeum Literatury w Warszawie; dystrybucja: Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli), w którym fragmenty „Dzienników” Gombrowicza prezentuje Andrzej Seweryn. Film został zrealizowany w Vence, na południu Francji, gdzie Gombrowicz spędził ostatnie lata życia i gdzie został pochowany.

Zdjęcie z filmu „Kosmos”, reż. Andrzej Żuławski, fot. materiały prasowe

Po filmie spotkanie pod hasłem „Emigracje Gombrowicza” i rozmowa o tym, czym jest tożsamość kulturowa i co motywuje artystów do emigracji. Czy jest to potrzeba poszerzania światopoglądu, ucieczka przed ograniczeniem horyzontów, a tym samym wolności twórczej? Czy też potrzeba przekraczania granic tych realnych i tych własnego umysłu? Emigracja może mieć różny charakter: polityczny, społeczny, intelektualny, środowiskowy, wewnętrzny — Gombrowicz doświadczył każdej z nich. Czasami z konieczności, czasami z własnej woli. Gośćmi spotkania będą: Andrzej Wolski (autor filmu), Francesco Cataluccio (historyk literatury, autor tłumaczeń i opracowań literatury Gombrowicza), Gosia Dobrowolska (aktorka), Anna Spólna (Muzeum Witolda Gombrowicza). Prowadzenie: Grażyna Torbicka. Tego samego dnia odbędzie się pokaz filmu „Kosmos” w reżyserii Andrzeja Żuławskiego, czyli jednej z niewielu udanych ekranizacji prozy Gombrowicza.

„Cieszę się, że BNP Paribas Dwa Brzegi postanowił uczcić pamięć Witolda. Jestem szczęśliwa i całkowicie wspieram Waszą inicjatywę” — napisała Rita Gombrowicz.

Po raz kolejny w ramach BNP Paribas Dwa Brzegi odbędzie się Międzynarodowy Konkurs Filmów Krótkometrażowych, prezentujący najciekawsze nowe krótkie dokumenty, animacje, fabuły i filmy eksperymentalne autorstwa młodych, obiecujących reżyserek i twórców. W tym roku w konkursie zaprezentowanych zostanie 25 polskich i zagranicznych produkcji, a twórcy filmów przyjadą do Kazimierza Dolnego.

Oprócz pokazów filmowych w programie znajdziemy w tym roku ponad 100 wydarzeń — są to koncerty, wystawy malarstwa, rzeźby i fotografii, warsztaty oraz spotkania z artystami. Szczegółowy harmonogram wydarzeń znajdziecie na stronie festiwalu.