W styczniu świętujemy rocznicę urodzin Wojciecha Wójcika, scenarzysty i reżysera filmowego oraz telewizyjnego. W tym roku swoje święto obchodziłby po raz 81.

Urodził się 1 stycznia 1943 r. w Warszawie. Był synem kierownika produkcji Zygmunta Wójcika. Ukończył studia na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Odbył długoletni staż asystencki jako drugi reżyser przy filmach innych twórców, m.in. Kazimierza Kutza („Sól ziemi czarnej”), Edwarda Żebrowskiego („Ocalenie”), Jerzego Kawalerowicza („Śmierć prezydenta”) czy Jerzego Hoffmana („Do krwi ostatniej”). Zmarł 1 lutego 2018 r.

Zadebiutował półgodzinną nowelą telewizyjną „Gościnny występ” (1973). Jego pierwszy pełnometrażowy film to dramat psychologiczny „Okno” (1981) z Tadeuszem Hukiem w roli szukającego natchnienia powieściopisarza. Scenariusz oparto na motywach opowiadania Ireneusza Iredyńskiego. Jednak to „Karate po polsku” (1982) stało się dziełem przełomowym i co ciekawe, było wyświetlane w kinach chwilę wcześniej niż jego debiut zrealizowany w klimacie Kina Moralnego Niepokoju. Swoim tytułem film wzbudzał spore zainteresowanie i sprawiał wrażenie krajowego odpowiednika „Wejścia smoka”, wprowadzając fanów Bruce’a Lee w błąd. Mimo dużej dawki przemocy i rozbudowanego wątku sensacyjnego to przede wszystkim stadium psychologiczne młodych bohaterów i traktat o braku tolerancji. Kolejne realizacje Wojciecha Wójcika silnie związały go z kinem gatunkowym, a dokładniej z filmami sensacyjnymi. Stworzył kryminały „Prywatne śledztwo” (1986), „Trójkąt Bermudzki” (1987) i „Zabić na końcu” (1990), tworząc nieoficjalny tryptyk. Znacznym sukcesem okazał się jeden z ostatnich filmów reżysera – „Tam i z powrotem” (2001) ze znakomitymi kreacjami aktorskimi Janusza Gajosa i Jana Frycza.

Wójcik zasłynął najbardziej wśród publiczności serialami „Ekstradycja” (1995) oraz „Sfora” (2002) i ich kontynuacjami. Ostatnim wyreżyserowanym przez niego filmem była „Randka w ciemno” (2008), w której główne role zagrali Lesław Żurek, Katarzyna Maciąg oraz Borys Szyc.

W styczniu w ramach cyklu urodzinowego proponujemy obrazy:

„Gościnny występ”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1973, 26 min

Bohaterem krótkometrażowego filmu jest amatorski studencki zespół teatralny. Po jednym z nieudanych przedstawień w wiejskim osiedlu zespół wraca przypadkowo zatrzymanym samochodem. W czasie jazdy występujący odsłaniają swoje prawdziwe charaktery.


Kadr z filmu „Gościnny występ”, fot. Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny

„Okno”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1981, 99 min

Główny bohater dramatu to trzydziestokilkuletni literat, Krzysztof. Mimo obiecującego początku kariery, przeżywa on od wielu lat kryzys twórczy. Cały czas pisze wielką powieść, której nie może dokończyć. Pewnego dnia, na prywatce zorganizowanej przez przyjaciela, poznaje młodą dziewczynę, Basię. Pisarz jest nią coraz bardziej zafascynowany. Adaptacja opowiadania Ireneusza Iredyńskiego.


Fotos z filmu „Okno”, fot. WFDiF po Zespole Filmowym Zodiak

„Karate po polsku”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1982, 89 min

W małym miasteczku na Mazurach pojawiają się dwaj warszawscy plastycy, Piotr i Michał. W tutejszym kościele mają namalować freski. Niebawem dołącza do nich atrakcyjna dziewczyna Piotra, Dorota. Przybysze wkrótce wchodzą w konflikt z przywódcą miejscowej bandy, Romanem…


Fotos z filmu „Karate po polsku”, fot. Henryk Włoch, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny

„Prywatne śledztwo”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1986, 95 min

Szczęśliwe życie Rafała Skoneckiego (Roman Wilhelmi) kończy się wraz z wypadkiem samochodowym, w którym ginie jego żona i dwójka małych dzieci. On sam został ciężko ranny. Sprawca, kierowca ciężarówki (Andrzej Pieczyński), uciekł nie udzielając im pomocy. Śledztwo zostaje umorzone, ale Skonecki, chcąc wymierzyć sprawiedliwość mordercy, prowadzi własne.


Fotos z filmu „Prywatne śledztwo”, fot. Jan Górski, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny

„Trójkąt bermudzki”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1987, 90 min

Henryk, znany krakowski lekarz, łódzki adwokat Ludwik i Jarek, właściciel warsztatu w Gdańsku, przed laty razem zdobywali Annapurnę. Teraz wzajemnie się asekurują, chcąc popełnić zbrodnie doskonałe, wymierzając sprawiedliwość ludziom, którzy ich – bądź ich bliskich – skrzywdzili. Los zdaje im się sprzyjać.


Fotos z filmu „Trójkąt Bermudzki”, fot. Jan Górski, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny

„Zabić na końcu”, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1990, 90 min

Marek, robotnik w jednym z łódzkich zakładów pracy, chcąc zdobyć dodatkowe pieniądze, decyduje się na „fuchę” – włamanie do domu słynnego reżysera filmowego. Znajduje na miejscu scenopis powstającego filmu kryminalnego. Lektura wciąga go na tyle, że postanawia wcielić w życie zapisany w tekście pomysł włamania do kasy pancernej. Do współpracy zaprasza Szwagra.


Fotos z filmu „Zabić na końcu”, fot. Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny

„Żegnaj... kochanie”, spektakl Teatru Telewizji, reż. Wojciech Wójcik, Polska 1995, 61 min

Jak w klasycznym thrillerze – kilka osób odciętych od świata tkwi w zamknięciu w sytuacji zagrożenia. Do okazałego domu w górach z trudem docierają właściciele i siostra gospodyni. W okolicy, jak podało radio, błąka się niebezpieczny zboczeniec, wielokrotny morderca, uciekinier z zakładu psychiatrycznego. Ciągłe opady śniegu i zerwana linia telefoniczna uniemożliwiają wezwanie pomocy. Atmosfera zagrożenia narasta.


Kadr ze spektaklu „Żegnaj... kochanie”, fot. TVP

Filmy dostępne będą bezpłatnie do 31 stycznia 2024 roku na portalu ninateka.pl.

O cyklu:

Cykl „Dziś są twoje urodziny” pozwala przypomnieć i uhonorować artystów, pełniących różne role przy produkcji filmu. W programie znajdują się produkcje związane z postaciami różnorodnych twórców filmowych, m.in reżyserów, aktorów, scenografów czy kompozytorów.