Zgodnie z przepisami ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi (dalej „UoZZ”), organizacje zbiorowego zarządzania to stowarzyszenie zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów, wydawców opublikowanych utworów słownych lub organizacje radiowe lub telewizyjne, których podstawowym celem statutowym jest zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi na rzecz tych  uprawnionych. Status OZZ przyznawany jest przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – po wykazaniu potrzeby działalności w  danym obszarze.

Zbiorowe zarządzanie to w uproszczeniu udzielanie przez te organizacje zezwolenia np. W formie umowy licencyjnej, na wykorzystanie utworów przez podmioty takie jak telewizja, radio, agencje marketingowe itd. Licencja udzielana jest za odpowiednią opłatą,  która za pośrednictwem danego OZZ, jest następnie przekazywana reprezentowanym twórcom (tzw. tantiemy).

Do pozostałych uprawnień OZZ należy także  monitorowanie korzystania z utworów lub przedmiotów praw pokrewnych przez użytkowników – tutaj niech za przykład posłużą kontrole ZAiKS-u – w klubach muzycznych, bądź przedsiębiorstwach usługowych, wykorzystujących np. muzykę, która leci w tle, ale także dochodzenie ochrony praw autorskich. W przypadku, gdy prawa twórcy zrzeszonego w danym OZZ zostaną naruszone, to właśnie właściwe stowarzyszenie będzie dochodziło w jego imieniu odpowiednich roszczeń.

W Polsce, działa obecnie 10 organizacji zbiorowego zarządzania w tym 7 zajmujących się prawem autorskim oraz prawami pokrewnymi oraz 3 organizacje uprawnione do zarządzania tylko prawami pokrewnymi.

Stowarzyszenie Twórców Ludowych od 1995 roku pod nadzorem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi na różnych polach eksploatacji. Głównym jej celem jest ochrona praw autorów i artystów wykonawców ludowych utworów słownych, słowno-muzycznych i muzycznych, dlatego też użytkownicy – nadawcy radiowi i telewizyjni, właściciele pubów, barów, dyskotek, restauracji, sklepów, hoteli itp. – są zobowiązani do wypłacania wynagrodzeń artystom z tytułu nadawania czy odtwarzania wykonywanych przez nich utworów. Zadaniem Stowarzyszenia jest więc także inkasowanie, podział i wypłacanie należnych wykonawcom wynagrodzeń za korzystanie z efektów ich pracy.

Organizacja powstała w Lublinie w 1968 r., a obecnie zrzesza twórców uprawiających różnorodne dyscypliny plastyczne, pisarstwo czy folklor. Celem Stowarzyszenia Twórców Ludowych jest twórcze kultywowanie tradycji kultury ludowej we wszystkich dziedzinach i rodzajach plastyki, folkloru i literatury ludowej, popularyzacja najwartościowszych przejawów artystycznej twórczości ludowej, roztaczanie opieki nad twórcami ludowymi, ich reprezentacja oraz zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych Stowarzyszeniu praw autorskich lub praw pokrewnych.

Zezwolenie na zbiorowe zarządzanie obejmuje zarządzanie prawami autorskimi do utworów twórców ludowych na następujących polach eksploatacji:

a)      utrwalanie – zwielokrotnianie określoną techniką;

b)      wprowadzenie do obrotu – publiczne wykonanie lub publiczne odtworzenie – wyświetlanie;

c)       najem i dzierżawa;

d)      nadawanie za pomocą wizji i fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną – nadawanie za pośrednictwem satelity – równoczesne i integralne nadanie utworu nadawanego przez inną organizację radiową i telewizyjną

STL -  jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami pokrewnymi. 

Więcej: https://zgstl.pl/

Kontakt: ul. Grodzka 1420-112 Lublin, tel. (81) 532 49 74, e-mail: zgstl@op.pl