PRAWO W KULTURZE
/ PRZEWODNIK PO PRAWIE AUTORSKIM
4. Twórca
Twórca to osoba, która stworzyła utwór, w rozumieniu prawa autorskiego. Domniemywa się, że twórcą jest osoba fizyczna, której nazwisko uwidoczniono na egzemplarzu utworu, bądź w inny sposób podano do publicznej wiadomości tożsamość twórcy. Jeżeli zatem ktoś inny uważa się za twórcę danego dzieła, powinien to wykazać i udowodnić.
Zasadniczo, prawo autorskie przysługuje twórcy. Wyjątki dotyczą m.in. praw do utworu pracowniczego czy też audiowizualnego.
Dopóki twórca nie ujawni autorstwa utworu, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent, wydawca lub odpowiednia organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
Pomocny schemat
Pomocne powiązania
WSPÓŁTWÓRCY
W przypadku utworów, których powstanie jest rezultatem współdziałania kilku osób, jego współtwórcom przysługuje wspólne prawo autorskie do dzieła.
Domniemywa się, że wielkość udziałów współtwórców w utworze jest równa. Niemniej jednak, każdy ze współtwórców może żądać określenia przez Sąd wielkości udziałów, które ustala się na podstawie wkładów pracy twórczej w powstanie utworu.
Co więcej, każdy ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu, mającej samodzielne znaczenie (np. akapity, fragmenty muzyki), bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców. Natomiast do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców.
POŁĄCZENIE UTWORÓW
Jeżeli twórcy połączyli swoje odrębne utwory w celu wspólnego rozpowszechniania, każdy z nich może żądać od pozostałych twórców udzielenia zezwolenia na rozpowszechnianie tak powstałej całości, chyba że istnieje słuszna podstawa odmowy, a umowa nie stanowi inaczej. Przykładem utworu połączonego jest utwór słowno-muzyczny – czyli piosenka.
Dobry przykład
Na lekcji w szkole 10-letni Kamil narysował na tablicy obraz. Kto ma prawa autorskiego do tego obrazu? Szkoła – właściciel tablicy? Rodzice niepełnoletniego Kamila? Czy Kamil?
Niezależnie od wieku – prawa autorskie do obrazu przysługują twórcy, czyli w tym przypadku – Kamilowi.
Przepis prawa
Art. 8 ust. 1-3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ze zm.