„Jestem, ale nie muszę być dzieckiem epoki” pisała Wisława Szymborska. Poetka, tłumaczka, noblistka. Bardzo lubiła zwierzęta – zwłaszcza koty i małpy – którym poświęciła wiele swoich wierszy. Kolekcjonowała pocztówki. Była wielką entuzjastką kiczu, a jej ulubiony serial to… „Niewolnica Isaura”. Skromna, nienawidziła hałasu wokół swojej osoby i bardzo chroniła prywatność. Mimo to spontaniczna i serdeczna – gdy przypadkiem pierwszy raz w życiu spotkała Umberto Eco, instynktownie go przytuliła. Zapytana, w co wierzy, odpowiadała – „W dobrą wolę człowieka”.

2 lipca 2023 roku obchodzimy setną rocznicę Jej urodzin.

Wisława Szymborska urodziła się w Kórniku w Wielkopolsce. Jest autorką trzynastu tomów poetyckich, laureatką literackiej Nagrody Nobla, została uhonorowana najwyższym odznaczeniem państwowym − Orderem Orła Białego.  Jej wiersze przetłumaczono na ponad czterdzieści języków. Decyzją Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Wisława Szymborska jest patronką roku 2023.

Zadebiutowała w 1945 roku w „Dzienniku Polskim” wierszem „Szukam słowa”

Bezsilna nasza mowa,

jej dźwięki nagie – ubogie.

Szukam wysiłkiem myśli,

szukam tego słowa –

ale znaleźć nie mogę.

Nie mogę.

Z perspektywy czasu  widzimy, że Wisława Szymborska słowa potrafiła znaleźć. Słowa zwykłe, często znoszone i zużyte, którym nadawała nowy zapach, smak i barwę. Słowa subtelne i ironiczne, wątpiące i pełne nadziei, ciche i niepokorne, czułe i szorstkowłose. Jej poezja pełna jest metafor doskonale ilustrujących skrawki naszej codzienności i otaczającego nas świata. O jej życiu można by napisać długi artykuł. Nie napiszemy. Ona zrobiła to lepiej…

Życie na poczekaniu

przedstawienie bez próby

ciało bez przymiarki

głowa bez namysłu

Nie znam roli, którą gram

wiem tylko, że jest moja – niewymienna

O czym jest ta sztuka zgadywać muszę wprost na scenie

Kiepsko przygotowana do zaszczytu życia

narzucone mi tempo akcji znoszę z trudem

Improwizuję, choć brzydzę się improwizacją

Potykam się co krok o nieznajomość rzeczy

Mój sposób życia zatrąca zaściankiem

Moje instynkty to amatorszczyzna

Trema tłumacząc mnie tym bardziej upokarza

Okoliczności łagodzące odczuwam jako okrutne

Nie do cofnięcia słowa i odruchy

nie doliczone gwiazdy

charakter jak płaszcz w biegu dopinany –

oto żałosne skutki tej nagłości

Gdyby choć jedną środę przećwiczyć zawczasu

albo choć jeden czwartek raz jeszcze powtórzyć

a tu już piątek nadchodzi z nieznanym mi scenariuszem

Czy to w porządku? –

pytam (z chrypką w głosie bo nawet nie dano mi odchrząknąć

za kulisami)

Złudna jest myśl, że to tylko pobieżny egzamin

składany w prowizorycznym pomieszczeniu. Nie

Stoję wśród dekoracji i widzę jak są solidne

Uderza mnie precyzja wszelkich rekwizytów

Aparatura obrotowa działa od dłuższej już chwili

Pozapalane zostały nawet najdalsze mgławice

Och, nie mam wątpliwości, że to premiera

i cokolwiek uczynię zamieni się na zawsze w to

co uczyniłam.

Wisława Szymborska podarowała nam to, co bezcenne.

Dziękujemy.


Zdjęcie z archiwum poetki. Fundacja Wisławy Szymborskiej


Rękopis wiersza 'Kot w pustym mieszkaniu' cz. 1. Fot. Fundacja Wisławy Szymborskiej


Rękopis wiersza 'Kot w pustym mieszkaniu' cz. 2. Fot. Fundacja Wisławy Szymborskiej


Zdjęcie z archiwum poetki. Fundacja Wisławy Szymborskiej

Zdjęcia z archiwum poetki. Fundacja Wisławy Szymborskiej