Wieczór filmowy dla mieszkańców akademika pozostających w relacjach towarzyskich. Chciałam zapytać czy jeżeli wypożyczę film z wypożyczalni, to mogę zorganizować dla wieczór filmowy? Czy muszę jednak wykupić licencję ? do kogo mam kierować takie prośby o udzielenie licencji? Chciałabym zorganizować wszystkim mieszkańcom akademika miły wieczór z okazji "Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich", gdzie poruszona byłaby tematyka łamania praw autorskich, na jakich zasadach można organizować wieczór filmowy itp. Oczywiście uczestnicy pokazu nie będą płacić za udział w projekcji.

Organizacja wieczoru filmowego, w sposób który nie narusza praw autorskich twórców wyświetlanych w jego trakcie filmów, może przybrać różne formy.

Pierwsza - to powołanie się na tzw. dozwolony użytek osobisty, który jest wyjątkiem od ogólnej zasady prawa autorskiego stanowiącej, że korzystanie z cudzego dzieła, możliwe jest jedynie po uzyskaniu zgody podmiotu, któremu przysługują do niego prawa autorskie. Dozwolony użytek osobisty umożliwia bowiem korzystanie, bez zezwolenia twórcy i nieodpłatnie, z pojedynczych egzemplarzy już rozpowszechnionych utworów, zarówno przez pojedyncze osoby fizyczne jak ich grupy, pod warunkiem jednak, że grupę taką łączą więzi rodzinne czy też jej członkowie pozostają w stosunkach towarzyskich.

Biorąc jednak pod uwagę ilość potencjalnych uczestników organizowanego w akademiku wieczoru filmowego (co najmniej kilkadziesiąt osób), oraz niemożność wykluczenia, iż na takim seansie pojawią się także osoby z zewnątrz – np. znajomi naszych znajomych, prawne wątpliwe wydaje powołanie na dozwolony użytek osobisty w przedstawionym w pytaniu przypadku. Gdyby zaś wieczór filmowy organizowany był np. dla znajomych z jednego pokoju w akademiku, za zasadne należałoby uznać powołanie się na dozwolony użytek osobisty.

Szerzej na temat rodzajów dozwolonego użytku pisaliśmy m.in. tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/strefa-edukacji/strefa-dla-uczniow/warto-wiedziec/dozwolony-uzytek

Wskazówka praktyczna: najprostszą formą legalnej organizacji pokazu filmowego, będzie wypożyczenie filmu z wypożyczalni, ale pod warunkiem, że będzie to szczególny rodzaj kopii filmu, przeznaczony do publicznego rozpowszechniania. Należne twórcom wynagrodzenie jest bowiem w tym przypadku wliczone w koszt jej zakupu, a następnie wypożyczenia. Nie może to być kopia przeznaczona tylko od użytku prywatnego.

Pozostaje również trzecia możliwość - skontaktowanie się albo bezpośrednio z dystrybutorem/producentem danego filmu, albo za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi – np. Stowarzyszenia Filmowców Polskich (https://www.sfp.org.pl) i uzyskanie licencji na wyświetlenie interesujących nas filmów. Fakt, iż wstęp na wieczór filmowy będzie bezpłatny, pozostaje bez wpływu na konieczność uzyskania zezwolenia twórców na wyświetlanie filmu, które ma charakter publiczny.

Sara Dobrzańska