Czy mogę wykorzystywać teksty poetyckie znanych autorów do publicznej melorecytacji? Czy do tego celu mogę używać "instrumentali" znajdujących się na YouTube?

Publiczne udostępnianie utworów lub ich fragmentów, niezależnie od tego czy mamy do czynienia z utworami literackimi czy muzycznym co do zasady wymaga zgody podmiotu uprawnionego, któremu przysługują prawa autorskie do utworu i wiążą się z koniecznością ponoszenia związanych z tym opłat.

Wyjątek stanowi możliwość skorzystania z tzw. prawa cytatu, zgodnie z którym wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym: wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości (np. włączenie utworu do pewnej większej całości). Ważne jest jednak to, że dany utwór musi być wcześniej rozpowszechniony (udostępniony publicznie) za zgodą twórcy oraz aby cytowanie odbywało się w ramach jednego z wyżej wymieniony celów.

Źródło pochodzenia danego utworu ma natomiast drugorzędne znaczenie, może więc to być utwór pochodzący z Internetu lub za jego pośrednictwem pozyskany. Sposób uzyskania materiału nie ma bowiem znaczenia przy korzystaniu z prawa cytatu. Ważne jest jedynie to, aby utwór przytaczany pozostawał w takiej proporcji do wkładu twórczości własnej, aby nie było wątpliwości co do tego, że powstało własne (nowe) dzieło.

Jarosław Jastrzębski
Radca prawny
Kancelaria Radcy Prawnego Jarosław Jastrzębski