Napisałem scenariusz filmowy i chciałbym rozesłać go do producentów i wytwórni. Boję się jednak, że ktoś może skopiować zawarte w tekście moje niektóre pomysły. W jaki sposób powinienem się zabezpieczyć?

Poruszony w pytaniu problem autor odnosi do ochrony pomysłu. Z pytania wynika bowiem, że autor obawia się wykorzystania jego inwencji w zakresie pewnych elementów scenariuszu do stworzenia filmu przez producentów lub wytwórnie.

Na początku należy jednak wskazać również, iż sam scenariusz podlega ochronie prawnoautorskiej na wszystkich dostępnych polach eksploatacji. Ochronie podlega także prawo tworzenia na jego podstawie utworów zależnych, a za taki uznawana jest m.in. adaptacja filmowa czy nagranie filmu według scenariusza stanowiącego samoistny utwór. W związku z powyższym, ochronę przed nakręceniem filmu według scenariusza zapewnia już samo prawo autorskie. Ochrona ta nie jest uzależniona od dochowania jakichkolwiek formalności. Prawo autorskie nie będzie natomiast chronić określonych pomysłów np. dotyczących zdarzeń, postaci czy miejsca akcji, które zostały ucieleśnione w scenariuszu.

Pomysły (czy też know–how) nie są chronione prawnie same w sobie, a jedynie mogą uzyskać ochronę jako tajemnica przedsiębiorcy lub w ramach zastrzeżonej umownie poufności. Najlepiej zatem najpierw wysłać do producenta lub wytwórni zapytanie o możliwość przesłania oferty, zawierające deklarację zachowania poufności co do treści scenariusza oraz zobowiązanie do nieużywania scenariusza ani żadnych pomysłów w nim zawartych w przypadku, gdyby wytwórnia nie zdecydowała się nabyć praw do scenariusza i dopiero po otrzymaniu zobowiązania do zachowania poufności – wysłać sam scenariusz.

Ponadto, wykorzystanie cudzego dorobku, który dana osoba chce skomercjalizować, podlega również ochronie przepisami prawa cywilnego dotyczącymi ochrony zasad uczciwości prowadzenia negocjacji.

Zgodnie z art. 72. § 2 kodeksu cywilnego, strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy. Na podstawie tego przepisu można domagać się naprawienia szkody od podmiotu, który uzyskał scenariusz deklarując chęć udziału w negocjacjach bez zamiaru zawarcia umowy (tylko w celu zapoznania się ze scenariuszem i zaczerpnięcia z niego określonych pomysłów).

Emilia Chmielewska
Prawnik
Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.

fot. Bubbels /sxc.hu