Wykonałem plakat zlecony przez pracownika (mojego znajomego),który mial byc uzyty przez jeden dzien w firmie w ktorej on pracuje.dowiedzialem sie ze plakat uzywany jest tam od kilku miesiecy nadal. napisalem do Dyrektora tej firmy maila, ze to ja wykonalem ten plakat, wedlug mojego pomyslu, nanioslem poprawki, ktore przekazal mi ten pracownik od tego Dyrektora, bo np nie chcieli ujac na plakacie jakiegos wykresu.w tym mailu poprosilem o zdjecie plakatow ze scian ich firmy, gdyz nie posiadaja oni praw autorskich do tych plakatow, a jesli chca to prosze o zaplate.w odpowiedzi dostalem mail z kancelarii adwokackiej, ze ich mocodawca, czyli ta firma, ktorej zrobilem te plakaty ma pelne prawa autorskie do tych plakatow i nakazli mi wydac wszelkie materialy. dodam, ze materialy na te plakaty dostalem od pracownika tej firmy, lecz caly pomysl ich wykorzystania, umieszczenia, obrobki i polaczenia w jedna calosc w formie plakatu byl moj. czy zatem posiadam prawa autorskie do tych plakatow???a jesli tak co dalj z tym zrobic? jak dochodzic swoich praw?

W świetle prawa autorskiego, autorem jest ten, kto dany utwór stworzył. To jemu przysługują autorskie prawa osobiste oraz majątkowe. Prawa osobiste są niezbywalne i obejmują m.in. prawo do oznaczenia autorstwa dzieła, prawo do integralności utworu czy do rzetelnego wykorzystywania go), natomiast prawa majątkowe dotyczą korzystania z utworu, rozporządzania nim oraz pobierania wynagrodzenia. Twórcy przysługuje wyłączność w decydowaniu o tym, czy przeniesie prawa majątkowe na inny podmiot w drodze umowy przeniesienia praw majątkowych lub udzielając licencji na korzystanie z utworu. Licencja występuje w dwóch postaciach – licencji wyłącznej, w ramach której licencjobiorca jest jedynym uprawnionym do korzystania z dzieł oraz niewyłącznej, której można udzielić wielu podmiotom jednocześnie. Co istotne – do udzielenia licencji niewyłącznej nie jest wymagana forma pisemna, można udzielić jej również ustnie.
W opisanej sytuacji w pierwszej kolejności należałoby ocenić, czy stworzony plakat jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Aby dane dzieło było zakwalifikowane jako utwór i objęte ochroną musi być rezultatem twórczej pracy człowieka, posiadać oryginalny i indywidualny charakter. Jeśli grafikę na plakacie będzie uznana za utwór, możliwe jest dochodzenie swoich praw na drodze sądowej, gdzie konieczne będzie wykazanie, że to właśnie pytający jest autorem danego dzieła, a firma, która wykorzystuje plakat narusza jego prawa autorskie.

Agata Duniak
prawnik