Tekst piosenki a prawa autorki

Napisałam piosenkę, która spodobała się mojemu koledze i postanowił, że włączy ją do repertuaru swojej kapeli. Kiedy tak zrobi, to czy musi mnie o tym poinformować?

Autorskie prawa majątkowe obejmują każdy utwór, każdy przejaw twórczości. Wystarczy, że zaśpiewasz swoją piosenkę przed publicznością – może to być na wspólnej domowej imprezie. Jeśli ktoś chce tę piosenkę włączyć do repertuaru zespołu, to musi uzyskać Twoją zgodę, ponieważ Ty jesteś autorką tekstu piosenki.

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 1 oraz art. 8 ust. 1.

Nagranie piosenki

Kolega nagrał mnie, kiedy na połowinkach dałam się namówić na prezentację swojej nowej piosenki. Teraz kolega mówi, że piosenka należy do niego, bo tylko on ją nagrał. Rzeczywiście jest tak, że nie istnieje inne nagranie. Nie możemy się dogadać, bo ja piosenkę napisałam, ale to kolega ją nagrał. Kto ma prawa autorskie do piosenki?

Nie ma znaczenia, kto nagrał piosenkę. Istotne jest, kto napisał tekst piosenki. Skoro Ty napisałaś tekst, to prawa autorskie należą do Ciebie, a nie do kolegi.

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 1 oraz art. 8 ust. 1.

Twój mur, ale mój mural

Na naszym osiedlu jest mała kwiaciarnia, która mieści się w starym pawilonie. Właścicielka poprosiła, żebym coś namalował na zewnętrznej ścianie. Da mi farby, ale zabroniła umieszczenia mojego podpisu. Powiedziała, że jak skończę malować, to ona będzie miała prawa autorskie do obrazu. Już wiem, co to są prawa autorskie. Proszę tylko o odpowiedź, czy rzeczywiście takie prawa do mojego obrazu będzie miała właścicielka kwiaciarni.     

Autorskie prawa majątkowe należą do Ciebie, a nie do właścicielki kawiarni. Ponadto, do Ciebie również należą autorskie prawa osobiste do utworu. Takie prawa są niezbywalne. Właścicielka sklepu nie może się pod Twoim utworem legalnie podpisać – jako jego autor czy nawet współautor.

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 8 ust. 1 oraz art. 16 i następne.

Małolat autorem?

W moim przedszkolu 8-letni Kacperek namalował coś, co się wszystkim bardzo spodobało. Postanowiliśmy, że damy obrazek do druku w formie kartek pocztowych, które będziemy wysyłać z różnych okazji. Obrazek powstał na zajęciach, więc należy do przedszkola? 

Autorskie prawa majątkowe do obrazka nie należą do przedszkola. Nie należą także do rodziców lub opiekunów prawnych dziecka. Prawa te ma autor obrazka, czyli Kacperek.

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 8 ust. 1 oraz art. 17.

Kto tworzy, ten zarabia

Julka, moja podopieczna w świetlicy środowiskowej, stworzyła oryginalny kolaż. Dzieci wymyśliły, że można go powielić i sprzedawać na kiermaszach w osiedlowym klubie i w szkole, a za uzyskane pieniądze wybierzemy się na jakąś wycieczkę. Czy rodzice Julki mogą zażądać pieniędzy ze sprzedaży?

Z pytania nie wynika, w jakim wieku jest Julka. Julka, jako autorka kolażu, ma do niego autorskie prawa majątkowe i osobiste. Jeśli nie ukończyła osiemnastu lat, to rozporządzanie jej majątkiem, w tym jej kolażem, czy także występowanie z żądaniem zapłaty za wykorzystanie utworu, odbywa się de facto za pośrednictwem jej rodziców.

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 8 ust. oraz art. 16, a także art. 11 i następne Kodeksu cywilnego

Podpisał się – a nie jest autorem!

Kolega podkradł mi film, podpisał się pod nim i wrzucił do sieci. Coraz częściej koledzy chwalą go za ten film, a to przecież ja jestem autorem. Pewne, że do sądu nie pójdę, ale chyba to oczywiste, że to ja mam prawo do własnego filmu?

W tym przypadku chodzi o autorskie prawa osobiste. Z zasady istnieje domniemanie, że autorem utworu jest ten, kto się pod nim podpisał. Jeśli ktoś twierdzi, że to on jest autorem i w związku z tym rości sobie prawa do danego utworu, to musi to udowodnić. 

Zob.: Autorskie prawa majątkowe w naszym słowniczku >

Podstawa prawna: Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 8 ust. 2.

Albert Stawiszyński

Radca prawny