Czy twórca ma prawo pokazywać zrobiony przez siebie film na niekomercyjnych pokazach?

Zgodnie z ogólną zasadą prawa autorskiego, podmiotem uprawnionym do wyrażania zgody na korzystanie z dzieła chronionego przez prawo autorskie, w tym na jego publiczne wyświetlanie, jest ten, komu przysługują do niego autorskie prawa majątkowe. Najczęściej tym podmiotem jest twórca, wyjątkowo pracodawca, wydawca, czy producent.

Nie mniej jednak, w odniesieniu do filmu - utworu audiowizualnego, należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Film najczęściej, jest utworem zbiorowym, tzn. takim, w którego powstanie twórczy wkład ma wiele osób: reżyser, operator, autor ścieżki dźwiękowej, twórca scenariusza. Nie każdy jednak z tych podmiotów jest upoważniony do rozporządzania dziełem - jako całością. Zgodnie bowiem z regulacją prawnoautorską domniemywa się, że autorskie prawa majątkowe do utworu audiowizualnego przysługują jego producentowi i to on, w oparciu o odpowiednie umowy z innymi współtwórcami, jest uprawniony do wyrażenia zgody, na określony sposób korzystania z filmu. Po drugie warto również zweryfikować, czy podmiot uprawniony do rozporządzania autorskimi prawami majątkowymi, na podstawie umowy, nie przeniósł ich na inny podmiot – np. wytwórnię filmową. W takim przypadku bowiem to wytworni filmowej, a nie twórcy będzie przysługiwać prawo do udzielenia zgody na publiczne wyświetlenie filmu.

Na marginesie należy podkreślić, że fakt iż pokaz ma charakter niekomercyjny nie ma znaczenia dla wymogu uzyskania zezwolenia podmiotu, któremu przysługują do danego filmu autorskie prawa majątkowe.

Ps. Zachęcamy również do zapoznania się z prowadzoną przez Fundację jedyną w Polsce, Bazą Legalnych Źródeł, dającą dostęp do zasobów kultury zgodnie z prawem i wolą twórców. Bazę można znaleźć tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/legalne-zrodla

Sara Dobrzańska