Rysuję. Czy można mi narysować kogoś np. kolegę/klienta jako np. postać z jakiegoś filmu i na tym legalnie zarabiać? Przykładowo ktoś chce byc czarodziejką z księżyca albo wolverinem, twarz i postać byłyby tej osoby jednak ubiór, oraz inne charakterystyczne rzeczy będą zapożyczone od postaci w którą ta osoba chce byc wcielona. Nie jest to kolaż ani satyra, ołówkowy rysunek, hero-portret.

Przy ocenie legalności tego rodzaju twórczości, należy rozważyć przede wszystkim stopień, w jakim czerpie Pani z cudzych utworów, tworząc własne rysunki. W zależności bowiem od stopnia inspiracji, rysunek taki może być uznany albo za utwór inspirowany albo utwór zależny, co rodzi konsekwencje dla jego prawnego statusu.
Powstanie utworu inspirowanego, jest co prawda wynikiem wpływu, jaki wywarło na autorze cudze dzieło, jednak nie jest to wpływ znaczący. Utwór ten nie zawiera bowiem istotnych fragmentów innego dzieła, stanowiąc jedynie wynik luźnej inspiracji np. stylem bądź treścią innego utworu. Prawa autorskie twórcy utworu inspirowanego nie są ograniczone, dlatego w przypadku rozpowszechniania takiego utworu, autor nie musi uzyskiwać zgody twórcy utworu , który stanowił inspiracje.
Natomiast w przypadku utworu zależnego, stopień wpływu cudzego utworu jest znacznie silniejszy i lepiej dostrzegalny. Przykład takiego utworu może stanowić np. adaptacja filmowa książki, albo jej tłumaczenie czy przeróbka. W przypadku utworu zależnego, który choć stanowi odrębny przedmiot prawa autorskiego, dla zgodnego z prawem rozporządzania nim i korzystania, niezbędne jest uzyskanie zezwolenia twórcy utworu pierwotnego, chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego już wygasły. (szerzej na temat wygaśnięcia praw autorskich m.in. tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/prawo-w-kulturze/zapytaj-prawnika/film/1171,czy-musze-uzyskac-zgode-na-zagranie-hejnalu-mariackiego-w-filmie ).
Co do zasady zatem, czerpanie korzyści majątkowych z tego rodzaju twórczości jest legalne, natomiast w przypadku utworów zależnych, niezbędne może okazać się uzyskanie zezwolenia twórcy utworu/ bądź utworów, których fragmenty wykorzystano.

Sara Dobrzańska