Jak mają się prawo cytatu przewidziane w prawie autorskim do licencji Creative Commons? Zakładając, że twórca oznaczył swój utwór licencją CC bez użytku komercyjnego, to oznacza, że nie można we własnym dziele (film w serwisie YouTube) zaprezentować fragmentu jego utworu na zasadzie cytatu właśnie?

Założeniem licencji Creative Commons jest umożliwienie autorowi swobodnego decydowania – na jakich warunkach licencyjnych zamierza dzielić się swoją twórczością z innymi. W przypadku licencji CC wykluczającej jedynie komercyjne wykorzystanie utworu, możliwe jest kopiowanie, rozpowszechniania, przedstawianie i wykonywanie takiego utworu oraz opracowywanie na jego podstawie nowych utworów – dopóki zachowany jest niekomercyjny cel takiej twórczości. Warunkiem korzystania z utworów objętych licencją Creative Commons jest zamieszczenie odpowiedniej notki licencyjnej wskazującej autora, tytuł utworu i link do źródła (o ile istnieje) oraz rodzaj licencji. Dopuszczalne jest zatem włączanie utworów w całości do własnej niekomercyjnej twórczości, jednak przy zachowaniu wymogów licencji. 
Objęcie utworu licencją CC nie ogranicza regulacji prawa autorskiego, takich jak dozwolony użytek, w tym prawo cytatu. Zgodnie z tym prawem, możliwe jest wykorzystanie fragmentów utworów lub drobnych utworów w całości (dopuszczalne jest także wykorzystanie całościowe utworów plastycznych i fotograficznych) we własnym dziele, o ile uzasadnione jest to jednym z celów przewidzianych w ustawie (m.in. nauczania, wyjaśniania, analizy krytycznej, polemiki, praw gatunku twórczości). Dodatkowo wymagane jest podanie źródła cytatu i oznaczenia autorstwa utworu. Przypomnijmy, że cytować można jedynie rozpowszechniony utwór, czyli taki który został przez twórcę udostępniony publicznie za jego zgodą (a nie zamieszczony przez inny podmiot np. przed oficjalną premierą dzieła). Zatem o ile zachowane są wszystkie warunki prawa cytatu, możliwe jest skorzystanie z utworu bez konieczności uzyskiwania zgody autora oraz uiszczania opłat licencyjnych. 

Agata Duniak
prawnik