Jak wygląda kwestia praw autorskich w przypadku coverbandu? Ostatnio jednej ze znajomych zespołów otrzymał od Zaiksu informacje, że aby umieścić publicznie cover musi mieć zgodę autora. W jaki sposób można uzyskać taką zgodę i czy to się wiąże z opłatami za upublicznianie takiego wykonania w Internecie? Ponadto słyszałam, że o tym czy takie pozwolenie trzeba uzyskać czy nie decyduje długość zamieszczonego utworu? Znajomy, który wydał płytę i jest zarejestrowany w Zaiksie umieścił płytę do bezpłatnego ściągnięcia na swojej stronie internetowej. W związku z czym Zaiks kazał mu za to udostępnienie zapłacić. Czy to oznacza, że autor utworu nie może udostępniać go za darmo swoim fanom?

Dokładne omówienie problematyki prawnoautorskiej w zakresie tzw. coverów zostało wyjaśnione w odpowiedzi na pytanie o podobnej tematyce (Zezwolenie na wykonywanie coverów).

Oczywiście ZAiKS ma rację. Wydając płytę z tzw. coverami, tj. cudzymi utworami wykonywanymi przez innego artystę niż miało to miejsce w wersji pierwotnej i czasem w innej aranżacji, nie nabywa się praw autorskich do muzyki oraz słów, które należą do kogoś innego. Artysta wykonujący covery nabywa jedynie prawa do artystycznego wykonania, których eksploatacja jest jednak uzależniona od posiadania zezwolenia na korzystania z praw autorskich do wykonywanych utworów. Dlatego też, na zamieszczenie w Internecie płyty, musi on posiadać zgodę podmiotów uprawnionych z tytułu majątkowych praw autorskich do muzyki i tekstów piosenek. Nie jest istotne czy chodzi o publiczne udostępnienie całego utworu, całej płyty, czy też tylko fragmentów utworów. Najprawdopodobniej, przed wydaniem płyty kolega uzyskał licencję na eksploatację praw autorskich do wykonywanych utworów, ale tylko w zakresie ich publicznego wykonania, nagrania oraz wprowadzenia do obrotu egzemplarzy tego nagrania (inaczej wydanie płyty byłoby nielegalne), natomiast nie uzyskał prawa do publicznego udostępniania utworów w czasie i miejscu wybranym przez użytkownika czy też publicznego udostępniania za pośrednictwem Internetu. Z tego powodu ZAiKS zwrócił się do niego, jako że naruszył przedmiotowy zakres licencji. Powinien on zatem usunąć płytę ze swej strony do czasu rozszerzenia licencji na odpowiednie pole eksploatacji.

Twórca sam może ze swojego dzieła korzystać w pełni na każdym polu eksploatacji (o ile jest to dzieło w pełni jego autorstwa), chyba że prawa te przeniósł na kogoś innego w pewnym zakresie lub udzielił licencji wyłącznej albo zobowiązaniowo wyłączył własne uprawnienia w pewnym zakresie. Być może autor przeniósł część praw na producenta i ZAiKS domaga się opłat na jego rzecz, być może w umowie były klauzule wyłączające możliwość bezpłatnego udostępniania lub przewidujące opłaty za każde udostępnienie nawet nieodpłatne. Najlepiej zwrócić się do ZAiKS za co i na jakich zasadach domaga się zapłaty. Bez tej informacji nie jestem w stanie ocenić słuszności roszczeń ZAiKSu.

Emilia Chmielewska
Prawnik
Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.

fot. uyo14 /sxc.hu