Od dłuższego czasu nurtuje mnie jedno zagadnienie. Mianowicie sprzedaż lub udostępnianie w internecie akompaniamentu instrumentalnego (opartego wyłącznie o ciąg harmoniczny) wykonanego własnoręcznie na instrumencie. Nie powinno to naruszać praw ani autora muzyki ani twórcy tekstu. Czy jest konieczna zgoda na takie działania? W praktyce mnóstwo jest piosenek opartych na takiej samej harmonii i nikt w takim przypadku nie mówi o plagiatowaniu innego utworu muzycznego. Będę wdzięczny za odpowiedź, gdyż moje pytanie nie znalazło odpowiedzi w siedzibie ZAiKS. Stwierdzono, że narusza to prawo w takim samym stopniu jak zwykle powielanie utworu muzycznego. 

W przypadku publicznego udostępniania utworu czyjegoś autorstwa bez uzyskania uprzednio odpowiedniego zezwolenia, dojść może do naruszenia praw autora. Licencję na korzystanie z utworu na określonych polach eksploatacji uzyskać można również za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorów.
Przyjmuje się, że utwory muzyczne podlegają ochronie nie tylko całościowo i fragmentarycznie, ale również możliwe jest objęcie ochroną pojedynczych elementów muzycznych, takich jak melodia, harmonia, rytm, o ile posiadają one twórczy i indywidualny charakter (cechy utworu). Ciąg harmoniczny w postaci połączenia akordów niejednokrotnie decyduje o twórczym charakterze utworu muzycznego.
Kwestia dopuszczalności rozpowszechniania utworu opartego na ciągu harmonicznym innego utworu nie jest bezsporna i powinna podlegać indywidualnej ocenie w przypadku każdego utworu. Nie jest możliwe dokonanie takiej oceny bez szczegółowej analizy utworu pierwotnego oraz powstałego akompaniamentu. Biorąc jednak pod uwagę dyskusyjność zagadnienia i brak jednoznacznych regulacji prawnych dotyczących tego problemu, oraz stanowisko wydane przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS, należy mieć na uwadze ryzyko konsekwencji prawnych.

Agata Duniak
prawnik