Grupa miłośników astronomii zamówiła w USA u autora Petera Birrena książkę pt. „Object in the Heavens”. Książka była z dedykacją i autografem. Byłem jednym z pierwszych, którzy mieli do niej dostęp i dla zniecierpliwionych kolegów zrobiłem komórką 4 zdjęcia wstępu. Zamieściłem je na forum astronomicznym, w wątku dotyczącym zakupu tej książki, z dopiskiem: „to poczytajcie sobie troszkę oryginału od wujka Jacka”. Czy zamieszczenie fotografii w formacie .jpg na forum było naruszeniem „prawa cytatu”?

Opisana sytuacja w ogóle nie uzasadnia korzystania z prawa cytatu, bowiem po pierwsze, fragmenty nie zostały wcielone do stworzonego przez osobę udostępniającą utworu stanowiącego samoistną całość, a po drugie - udostępnienie fragmentów książki nie było związane z celami, przewidzianymi w odpowiednich przepisach, którymi są: analiza krytyczna, nauczanie lub tzw. prawa gatunku twórczości. Obszerniejszą analizę dotyczącą prawa cytatu zamieszczaliśmy już na portalu przy okazji odpowiedzi na podobne pytania.

Wskazówka praktyczna: Być może w opisanej sytuacji możliwe byłoby powołanie się na inne wyłączenie spod ochrony – tzn. prawo dozwolonego użytku prywatnego, pod warunkiem jednakże, że dostęp do forum nie jest publiczny, lecz ograniczony do wąskiego grona osób, których łączą więzi towarzyskie z osobą, która udostępniła fragmenty utworów.

Udostępnienie za pośrednictwem Internetu fragmentów książki nieograniczonemu gronu odbiorców (lub ograniczonemu, ale jednak wykraczającemu poza krąg powiązany stosunkiem towarzyskim) stanowi natomiast naruszenie praw autorskich.

Emilia Chmielewska

Prawnik

Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.

fot. flicr.com/by_tj.blackwell CC BY-NC 2.0