Czy mogę do grafiki wykorzystać napis będący fragmentem okładki singla, a jednocześnie tytułem piosenki? Chciałbym ten projekt wydrukować jako naklejkę na amortyzator roweru. Jest to napis „Run to the hill” napisany specjalną czcionką, taki tytuł ma też singiel.

Sam napis „Run to the hill” nie podlega ochronie prawnoautorskiej ze względu na brak cech indywidualnej twórczości, zarówno sam w sobie, jak i jako tytuł  piosenki.

Okładka płyty jako całość stanowi już jednak niewątpliwie utwór plastyczny i podlega ochronie prawa autorskiego. Opisane działanie polegające na wycięciu fragmentu utworu plastycznego i stworzeniu z niego naklejki może doprowadzić do powstania dzieła zależnego, (jeżeli będzie można uznać, że powstały twór posiada cechy twórcze). Takie działanie jest dozwolone, lecz już korzystanie z powstałego efektu (w tym rozpowszechnianie go w jakikolwiek sposób) wymaga zgody twórcy.

W opisanej sytuacji nie będziemy mieć do czynienia także z prawem dozwolonego użytku prywatnego, bowiem prawo to zakłada korzystanie z utworu w niezmienionej formie, nie obejmując jego przeróbek. Co więcej, w toku wykonywania przeróbki może dość do naruszenia integralności utworu, natomiast podczas jazdy na rowerze ozdobionym fragmentem utworu dochodzić może do rozpowszechnienia tegoż wycinka utworu plastycznego.

Niezależnie od powyższego, ochroną prawnoautorską mogą być objęte także charakterystyczne kroje czcionek.

Wskazówka praktyczna: dla ozdobienia roweru można wykorzystać sam tytuł piosenki napisany jednym z klasycznych kroi czcionek lub pismem odręcznym albo też gotową naklejką stworzoną w oparciu o odpowiednią licencję, jakie oferowane są przez niektóre sklepy muzyczne.

Opracowanie:

Emilia Chmielewska

Prawnik

Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.

fot. archiwum Legalnej Kultury