Chciałabym stworzyć małą galerię w budynku kamienicy oraz na przylegającym do niej podwórku. Prezentowane byłyby np. reprodukcje obrazów oraz plakatów, fotografii. Czy można, jako osoba prywatna, publicznie wystawiać reprodukcje utworów bez zgody osób, do których należą autorskie prawa majątkowe czy osobiste?

Zgodnie z zasadami tzw. dozwolonego użytku prywatnego, istnieje możliwość nieodpłatnego korzystania z rozpowszechnionych już utworów zakresie własnego użytku osobistego. Zakres tego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym lub bliskim stosunku towarzyskim. W opisanej w pytaniu sytuacji korzystanie dotyczyło by większej ilości utworów aniżeli pojedyncze egzemplarze, a ponadto z uwagi na publiczne wystawienie galerii różnych reprodukcji, działanie takie znacznie wykraczałoby poza dozwolony użytek prywatny utworów.

Wskazać bowiem trzeba, iż publiczne wystawienie egzemplarza utworu stanowi jedno z tzw. pól eksploatacji utworu i stanowi jedną z form rozpowszechniania utworu, na co potrzebna jest zgoda podmiotu uprawnionego do praw autorskich do danego utworu (np. twórcy obrazu, plakatu lub fotografii). Wyjątek dotyczyć będzie jedynie sytuacji w której staniemy się właścicielem egzemplarza utworu plastycznego (np. plakatu), wtedy zgodnie z jedną z form dozwolonego użytku utworów, możliwe jest publiczne wystawienie takiego egzemplarza utworu, pod warunkiem, że takie wystawienie nie łączy się osiąganiem korzyści majątkowych. Jednakże powyższą zasadę należy traktować jako wyjątek, odnoszący się jedynie do utworów plastycznych oraz właścicieli egzemplarzy takich utworów.

Jarosław Jastrzębski
Radca prawny