Mam pytanie dotyczące odtwarzania filmów w instytucji publicznej jaką jest uniwersytet. Wraz ze znajomymi współtworzymy koło naukowe, w ramach którego chcielibyśmy zainicjować cykl pokazów różnych filmów wraz z prelekcjami oraz dyskusją w ramach jednego w wydziałów uniwersytetu. Koło jest wpisane na listę studenckich kół naukowych działających przy wydziale. Czy tworząc pokazy dla społeczności uniwersyteckiej/wydziałowej mamy prawo argumentować odtwarzanie filmów z nośników prywatnych lub serwisów streamingowych typu Netflix edukacyjnym charakterem takiego pokazu?
 
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych szczególnej kategorii podmiotom, w tym uczelniom wyższym, przyznaje m.in uprawnienie do korzystania z rozpowszechnionych utworów w oryginale lub w tłumaczeniu, na potrzeby zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych lub w celu prowadzenia badań naukowych. Uprawnienie to stanowi wyjątek od ogólnej zasady prawa autorskiego, zgodnie z którą na korzystanie z cudzej twórczości nalży uzyskać zgodę jej twórcy.

W doktrynie i orzecznictwie sądowym przyjmuje się że realizacja celu dydaktycznego, ma miejsce gdy dane działanie jest nastawione na pogłębianie wiedzy, zilustrowanie prezentowanych treści, bądź też jest motywowane chęcią pełnego i łatwiejszemu zrozumieniu przez osoby uczące się materiału objętego programu nauczania.

Koła naukowe, które są zakładane w oparciu o regulację Ustawy o szkolnictwie wyższym, jako jedna z form organizacji studenckich, mogą powoływać się zatem na tzw. wyjątek edukacyjny, o którym mowa powyżej, pod warunkiem, że organizowany pokaz filmu znajduje oparcie w realizowanym przez dany kierunek studiów/wydział programie nauczania, a nie ma jedynie charakteru rozrywkowego, oraz jest dostępny dla ograniczonej grupy odbiorców - studentów danego wydziału, dla których prezentowane treści stanowią przedmiot nauki.

PS. Zachęcamy również do zapoznania się z prowadzoną przez Fundację jedyną w Polsce, Bazą Legalnych Źródeł, dającą dostęp do zasobów kultury zgodnie z prawem i wolą twórców. Bazę można znaleźć tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/legalne-zrodla

Sara Dobrzańska