Chciałabym się dowiedzieć, czy film złożony w całości z krótkich scen zaczerpniętych z innych filmów z naniesionymi na nie autorskimi animacjami (w tym przypadku zarysowującymi architekturę - tematyka filmu dotyczy postrzegania przestrzeni miejskiej i architektury w kultowych produkcjach) będzie podlegał pod prawo cytatu (oczywiście przy podaniu tytułu i autora), czy wykorzystanie owych scen wymaga zgody autora i licencji?

Zasadniczo wykorzystanie scen zaczerpniętych z filmów będzie wymagało uzyskania zezwoleń twórców. Jedną z przesłanek prawa cytatu jest to, aby powstające dzieło (wykorzystujące cytat) mogło być uznane za utwór w rozumieniu prawa autorskiego, a zatem posiadało indywidualny i twórczy charakter. To jednak nie jedyny wymóg jaki stawia ustawa. Dodatkowo, wykorzystać wolno jedynie utwór już rozpowszechniony, czyli udostępniony publicznie za zgodą twórcy. Ponadto, należy rozważyć czy w opisanej sytuacji zachowane są cele, dla jakich można skorzystać z prawa cytatu. Celami takimi w świetle ustawy są m.in. wyjaśnianie, analiza naukowa, polemika, analiza krytyczna, nauczanie czy prawa gatunku twórczości. Także proporcje cytatu powinny być adekwatne do celu, w jakim został on przytoczony. Oczywiście, tak jak słusznie pytający wskazał – konieczne jest podanie źródła oraz autora utworu.
Istnieje jeszcze jedno ograniczenie, o którym warto wspomnieć. Każdy rodzaj dozwolonego użytku (w tym właśnie prawo cytatu) nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Wobec tego dopiero po szczegółowej analizie utworu, możliwe byłoby stwierdzenie, czy spełnia wszystkie przesłanki uprawniające do skorzystania z instytucji prawa cytatu.

Agata Duniak
Prawnik