Dzień Dobry, Jestem właścicielem strony internetowej dotyczącej zjawiska ASMR http://asmrlab.eu. Na stronie tej są oceniane filmy wywołujące zjawisko ASMR. Większość filmów jest tworzona intencjonalnie. Zdarza się jednak, że w jakimś filmie fabularnym np. "Czas Honoru" pojawia się fragment, który może wywoływać w widzu efekt ASMR. Chciałbym w celach badawczych używać na swojej stronie takich właśnie kilkuminutowych fragmentów. Czy wolno mi to robić ? Czy nie naruszę praw autorskich ?

Zgodnie z prawem cytatu jako jednej z form dozwolonego użytku utworów chronionych prawnie, wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości. Działanie takie będzie dopuszczalne na gruncie przepisów prawa autorskiego pod warunkiem, że korzystający z utworu w sposób powyżej opisany będzie tego dokonywał jedynie w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawa danego gatunku twórczości (np. kolaż).
Z opisanego w pytaniu stanu faktycznego wynika, że pytający zamierza korzystać z fragmentu utworu audiowizualnego w celu lepszego przedstawienia (wyjaśnienia) badanego zjawiska, tym samym przesłanki cytatu wskazane w ustawie – prawo autorskie, wydają się być spełnione. W tym celu nie będzie zachodziła konieczność uzyskania zgody uprawnionego do filmu (utworu audiowizualnego) i ponoszenia opłat pod warunkiem skorzystania jedynie z urywka takiego utworu oraz podpisania danego utworu (w sposób uwzględniający możliwości techniczne w danej sytuacji), imieniem i nazwiskiem twórcy utworu (lub danymi producenta filmowego) oraz danymi dotyczącymi źródła pochodzenia utworu.

Jarosław Jastrzębski
Radca prawny