Czy dozwolona na zasadach prawa cytatu będzie zamieszczenie w komercyjnym filmie projekcja kilkunastu sekundowych materiałów wyświetlanych ( "rzucanych" z projektora LCD ) na twarzach bohaterów filmu? Materiały dotyczą międzynarodowych wydarzeń historycznych oraz polskich filmów lat '50 - '60.

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych ściśle określa cele jakim cytat może służyć, nalezą do nich wyjaśnianie, nauczanie, analiza krytyczna lub prawa gatunku twórczości. W opisanym przypadku trudno jest jednoznacznie wskazać, która z omawianych przesłanek miałaby uzasadnić zastosowywanie cytatu. Ponadto cytat dotyczy utworu, natomiast korzystanie to następuje w utworze. Innymi słowy, dzieło w którym umieszczamy cytat musi samo w sobie być twórcze, w opisanym przypadku kilku sekundowe materiały miały pochodzić z innego utworu audiowizualnego, przybierając w całości bardziej formę określonego przedstawienia aniżeli twórczej całości w formie utworu.
Niezależnie od tego należy wskazać, iż zgodnie z prawem autorskim dozwolony użytek jakim jest cytat nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy, tym samym choć jest to kwestia dyskusyjna doktrynie prawniczej uznać należy, iż komercyjne wykorzystanie cytatu w większym utworze budzić może poważne wątpliwości odnoszące się do legalności takiego działania względem praw autorskich twórcy cytowanego utworu i jako takie nie może być dozwolone, a tym samym wymaga zgody twórcy utworu.

Jarosław Jastrzębski
Radca prawny