Czy po zakupie od osoby trzeciej kaset vhs z licencjami można te kasety dalej wypożyczać i pobierać za to opłatę? Czy licencja na wypożyczanie kaset vhs jest ważna tylko dla osoby, która zakupiła oryginały od wydawcy albo dystrybutora czy przechodzi na tego, który odkupił te kasety od pierwszego nabywcy?

Własność egzemplarza utworu (posiadanie nośnika, nawet jedynego i oryginalnego) należy odróżnić od posiadania osobistych i majątkowych praw autorskich do utworu. Jeżeli dana osoba posiada egzemplarz utworu, niekoniecznie musi być uprawniona z tytułu praw autorskich do tego dzieła. Autorskie prawa majątkowe mogą osobie tej przysługiwać tylko wtedy, jeśli np. wraz z własnością egzemplarza nabyła całość lub część praw majątkowych (albo uzyskała uprawniającą ją do autorskich praw majątkowych licencję).

Od umów przenoszących prawa autorskie i umów licencyjnych trzeba odróżnić umowy przenoszące własność egzemplarza utworu.

Przede wszystkim prawo autorskie stoi na zasadzie rozdzielności między prawem do przedmiotu-egzemplarza utworu, a prawem niematerialnym do utworu.

Ogólnie rzecz biorąc:

• przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przeniesienia praw autorskich, ani udzielenia licencji;
• przeniesienie praw autorskich lub udzielenie licencji nie powoduje przeniesienia własności egzemplarza utworu.

Tym samy nabycie egzemplarza utworu niezależnie od tego czy jest to oryginał (rzeźba, obraz), czy egzemplarz na seryjnie produkowanym nośniku (książka, film) nie przenosi na nabywcę żadnych praw, nie oznacza też udzielenia mu jakiejkolwiek licencji na korzystanie z utworu.

Ponieważ prawo autorskie określa wprost odrębne pole eksploatacji jako prawo do obrotu oryginałem lub egzemplarzami, na których utwór utrwalono, należy w tym przypadku uzyskać licencję bezpośrednio od uprawnionego podmiotu (np. producenta).

Jarosław Jastrzębski

Radca prawny