Około dwóch lat temu (mam 16 lat) robiłam pracę na konkurs o Bronisławie Markiewiczu. Pisałam rozprawkę chyba o wartościach przez niego wyznawanych czy o jego zasługach. Musiałam posłużyć się informacjami o nim i użyłam do tego treści z Internetu, gdzie znalazłam jakieś biografie.

Do poparcia moich argumentów używałam skopiowanych tekstów z Internetu, do których dopisywałam swój tekst. Na końcu pracy dołączyłam bibliografię, ale nauczycielka – moja opiekunka w tym konkursie – powiedziała, że to jest niepotrzebne i bibliografia została usunięta.

Czy to jest plagiat? Czy mogę być za to ukarana? Zajęłam trzecie miejsce i dostałam nagrodę, czyli są to chyba jakieś wartości majątkowe.

Gdy w tworzonej pracy pisemnej przytaczany jest dosłownie fragment cudzego utworu, to legalność takiego działania, dokonanego bez uprzedniej zgody twórcy, uzależniona jest od zachowania zasad tzw. „prawa cytatu”, które stanowi ograniczenie wyłącznego prawa autorskiego. Wykorzystanie urywka cudzego utworu we własnej publikacji musi być przede wszystkim uzasadnione celem wyjaśniania, analizy krytycznej, nauczania lub tzw. „prawami gatunku twórczości”.

Wielkość przytoczonego fragmentu cudzego utworu także musi być adekwatna do tego celu. Przede wszystkim jednak cytując, należy oznaczyć odpowiednio przytaczany fragment (poprzez zastosowanie cudzysłowu lub kursywy) oraz podać twórcę i źródło cytowania.

Trzeba również pamiętać, że cytatem jest zapożyczenie fragmentu cudzej twórczości bez dokonywania w nim żadnych zmian. Niezachowanie któregokolwiek z warunków prawa cytatu prowadzi do zaistnienia plagiatu.

W opisanym w pytaniu przypadku został dokonany plagiat, ponieważ zasady cytowania, zwłaszcza wymóg oznaczenia autora i źródła cytatu, nie zostały zachowane. Odpowiedzialność karna autora jest jednak w tym przypadku wyłączona ze względu na wiek sprawcy.

Możliwa jest natomiast odpowiedzialność karna i cywilna osoby, która opublikowałaby taki utwór. Jeżeli zatem utwór, zawierający plagiat, został opublikowany (chociażby niekomercyjnie), to należałoby wycofać z obrotu publikację, która go zawiera (przez co rozumieć należy także usunięcie go ze strony internetowej, jeśli doszło do zamieszczenia go w Internecie).

apl. adw. Emilia Chmielewska

Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.