Czy jeśli w filmie bohater czyta na głos wiersz opublikowany mniej niż 70 lat temu i w filmie pada nazwisko poety, czy także trzeba uzyskać zgodę Autora/spadkobierców? 

Zgodnie z ogólną zasadą prawa autorskiego, na wykorzystanie cudzej twórczości chronionej przez prawo autorskie, konieczne jest posiadanie zezwolenia twórcy bądź też innego podmiotu uprawnionego z tytułu autorskich praw majątkowych. Od powyższej zasady ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje kilka wyjątków, do których należy m.in. tzw. prawo cytatu. Pozwala ono, na przytaczanie w utworach stanowiących samoistną całość urywków rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utworów w całości, w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości.

Jeżeli zatem wykorzystanie wiersza w filmie jest uzasadnione jednym z wyżej wymienionych celów, dla zgodnego z prawem jego wykorzystania nie będzie konieczne uzyskanie na powyższe zezwolenia twórcy/podmiotu uprawnionego z tytułu autorskich praw majątkowych. Należy jednak pamiętać o obowiązku oznaczenia twórcy utworu wykorzystywanego oraz źródła, z którego pochodzi utwór.

W pozostałych zaś przypadkach, dla zgodnego z prawem wykorzystania w filmie tekstu wiersza podlegającego prawnoautorskiej ochronie, konieczne może okazać się uzyskanie zezwoleń o podmiotu uprawnionego (np. spadkobierców autora wiersza).

Opracowanie: Sara Dobrzańska

Fundacja Legalna Kultura