Prowadzę bloga (niekomercyjnego, czysto hobbystyczny) o tematyce mitologicznej. Czy w treści artykułów mogę umieścić skany zdjęć z książek poświęconych tej tematyce? Były podobne pytania, ale w tym wypadku jest drobna różnica. Przedmiotem zdjęć są bowiem istoty lub postacie stworzone przez nieznanych autorów wiele stuleci temu, ich wizerunki często są powszechnie znane. Nie wydaje mi się więc, by możliwe było określenie w stosunku do nich praw autorskich:) Ale jednak taki wizerunek jest zamieszczony w książce, więc czy na zasadzie prawa cytatu mogę wstawić np. zeskanowane z książki naukowej wyobrażenie Afrodyty czy bazyliszka? Czy taki skan również należy podpisać (ale skoro często nie znane jest imię i nazwisko twórcy) - a jeśli tak, to jak? Podać tylko tytuł publikacji? Czy wydawnictwo może w ogóle mieć prawa autorskie np. do malowideł naskalnych w grocie Lascaux? :)

Odnosząc się do przedstawionego pytania należy rozróżnić kwestię dotycząca zdjęcia jako utworu oraz wizerunków postaci czy wzorów nieznanego autorstwa lub takich, do których prawa autorskie wygasły lub z całą pewnością mogły wygasnąć.

Jeśli chodzi o prawa autorskie do fotografii to przysługują one temu kto zdjęcie wykonał lub wydawcy, który nabył do nich majątkowe prawa autorskie. Więc dalsza publiczna eksploatacja takich fotografii wymagałaby uzyskania zgody jednego z tych podmiotów. Prawo cytatu mogło by zostać tutaj zastosowane pod warunkiem, że blog nie ma charakteru komercyjnego i nie opiera się pobieraniu zysków a przytaczanie fragmentów zdjęć z innych publikacji ma na celu w tym przypadku wyjaśnianie lub dokonanie analizy zagadnienia związanego z cytowaną twórczością. Zastosowanie cytatu wiąże się oczywiście z obowiązkiem podania danych autora oraz źródła pochodzenia utworu.

Sam wizerunek postaci lub istot przedstawiony na tych fotografiach oczywiście nie będzie chroniony prawem autorskim z uwagi na wygaśnięcie majątkowych praw autorskich do takich utworów, lub z uwagi na to, iż prawa te w ogóle nie powstały. Tego typu dzieła stanowią ponadto dobro wspólne, a ponadto jest wielce prawdopodobne, że znajdują się w domenie publicznej i korzystanie z nich nie jest ograniczone prawami autorskimi czy też prawami pokrewnymi.

Jarosław Jastrzębski
Radca prawny